Tìm và nêu tác dụng của biện pháp ẩn dụ trong bài "Bánh trôi nước" của Hồ Xuân Hương:

Thân em vừa trắng lại vừa tròn

Bảy nổi ba chìm với nước non

Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn 

Mà em vẫn giữ tấm lòng son

Trả lời:

* Trong bài thơ, hình ảnh “bánh trôi nước” được sử dụng như một ẩn dụ để chỉ người phụ nữ, cụ thể là tình trạng của người phụ nữ trong xã hội phong kiến.

* Tác dụng:

- Tạo nên hình ảnh thơ sinh động, gợi cảm: Hình ảnh bánh trôi nước vừa trắng lại vừa tròn, nổi chìm theo nước biểu thị sự mỏng manh, dễ bị tổn thương và không có sự ổn định. Điều này tượng trưng cho tình trạng của người phụ nữ trong xã hội phong kiến, nơi mà họ phải chịu đựng nhiều khó khăn, thử thách và sự bất công, nhưng vẫn luôn phải giữ vững phẩm hạnh và lòng tự trọng.

- Làm sâu sắc ý nghĩa của bài thơ

+ Câu “Bảy nổi ba chìm với nước non” sử dụng hình ảnh bánh trôi để thể hiện sự bấp bênh, không ổn định của người phụ nữ. Trong xã hội xưa, phụ nữ thường bị lệ thuộc vào hoàn cảnh và số phận, giống như bánh trôi nước bị chìm nổi theo sóng nước.

+ Dù bị nặn thành hình dạng và phụ thuộc vào hoàn cảnh (rắn nát), bánh trôi nước vẫn giữ được “tấm lòng son,” tức là phẩm hạnh, lòng kiên trung và sự trong sạch. Đây là một cách thể hiện lòng kiêu hãnh và phẩm giá của người phụ nữ, bất chấp mọi khó khăn và sự áp bức mà họ phải chịu đựng.

- Tăng tính hàm súc, cô đọng: Hình ảnh chiếc bánh trôi nước vừa gần gũi, quen thuộc, vừa mang nhiều tầng ý nghĩa, giúp tác giả diễn tả một cách sâu sắc, cô đọng về thân phận và vẻ đẹp của người phụ nữ.

`=>` Biện pháp tu từ ẩn dụ: 

`+` Bánh trôi ẩn dụ chỉ người phụ nữ 

`+` Trắng, tròn ẩn dụ chỉ vẻ đẹp hình thể

`+` Tay kẻ nặn, bảy nổi ba chìm ẩn dụ chỉ số phận bị phó mặc vào tay người đời 

`+` Tấm lòng son ẩn dụ chỉ vẻ đẹp phẩm chất 

`=>` tác dụng: 

`-` Tăng sức gợi hình gợi cảm, cho câu văn thêm sinh động `-` giàu hình ảnh. Tạo vần nhịp cho câu văn.

`-` Qua hình ảnh bánh trôi nước ta thấy được thân phận người phụ nữ trong xã hội phong kiến phải chịu nhiều định kiến và sự khó nhằn. Bánh trôi là hình ảnh ẩn dụ chỉ người phụ nữa xưa. Họ dù đoan trang, hiền thục, nhu mì, xinh đẹp nhưng lại chẳng được quyết định cuộc đời, số phận chính mình mà phải tùy ý theo sự nhào nặn của người khác. Những "người khác" này chính là nam quyền, là xã hội phong kiến, là tư tưởng trọng nam khinh nữ. Hình ảnh bánh trôi nước các họa được số phận lênh đênh bảy nổi ba chìm cũng như là những sự gian khó và bất công mà xã hội mang đến cho người phụ nữ.

`-` Qua đó chúng ta cảm nhận được nỗi lòng của tác giả Hồ Xuân Hương vì qua hình ảnh bánh trôi nước trong bài thơ này ai cũng thấy được chính hình ảnh của nữ thi sĩ này. Qua đây chính là sự cảm thương trước thân phận người phụ nữ trong xã hội phong kiến. Từ đó bộc lộ được tâm tư tình cảm cũng như nỗi lòng của tác giả, bởi Hồ Xuân Hương cũng là một người thiếp `/` người vợ lẽ trong xã hội phong kiến.  Thể hiện sự cảm nhận và quan sát tinh tế của tác giả.