Trang chủ Ngữ văn Lớp 10 Phần I. Đọc hiểu: Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi ở dưới: Thần Mưa Thần Mưa là...
Câu hỏi :

Phần I. Đọc hiểu: Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi ở dưới: Thần Mưa Thần Mưa là vị thần hình rồng, thường bay xuống hạ giỏi hút nước biển, nước sống vào bụng rồi bay lên trời cao phun nước ra làm mưa cho thế gian có nước uống và cày cấy, cây cỏ trên mặt đất được tốt tươi. Thần Mưa thường theo lệnh Trời đi phân phát nước ở các nơi. Thần Mưa có tính hay quên, có vùng cả năm không đến, sinh ra hạn hán ở hạ giới, có vùng lại đến luôn, làm thành lụt lội. Do đó mà có lần ở hạ giới phải lên kiện trời vì Thần Mưa vắng mặt lâu ngày. Công việc phân phối nước cho khắp mặt đất rất nặng nề, một mình thần Mưa có khi không làm hết, nên có lần Trời mở một cuộc thi chọn các giống thủy tộc có tài trở thành rồng hút nước phun mưa giúp sức thần Mưa. Cuộc thi rồng đó Trời đã chọn lấy địa điểm ở cửa Vũ (Vũ Môn) thuộc Hà Tĩnh ngày nay. Do đó mà trong dân gian đã có câu hát về việc cả gáy hóa rồng. Mồng ba cả đi ăn thề, Mồng bốn cả về có vượt Vũ Môn Khi trời đất mới sinh, thì chính Trời phải làm mưa cho dân sự làm ăn. Sau vì khó nhọc quá. Trời không làm lấy mưa nữa. Trời mới sai Rồng lấy nước phun xuống làm ra mưa. Nhưng vì số Rồng trên trời ít, không đủ làm mưa cho điều hòa khắp mọi nơi, Trời mới đặt ra một kỳ thi kén các vật lên làm Rồng gọi là thì Rồng Khi chiếu Trời ban xuống dưới Thuỷ phủ, vua Thủy Tề loan báo cho các giống dưới nước ganh đua mà dự thi. Trời cắt một viên Ngự sử ra sát hạch. Hạch có ba kỳ, mỗi kỳ vượt qua một đợt sóng, con vật nào đủ sức đủ tài, vượt được cả ba đợt, thì mới lấy đỗ mà cho hóa Rồng. Trong một tháng trời, bao nhiêu loài Thủy tộc. đến thi đều bị loại cả, vì không con nào vượt qua được cả ba đợt sống. Sau có con cá rô nhảy qua được một đợt thì bị rơi ngay, nên chỉ có một điểm. Có con tôm nhẩy qua được hai đợt, ruột, gan, vây, vẩy, râu, đuôi đã gần hóa Rồng thì đến lượt thứ ba, đuối sức ngã bổ xuống lưng cong khoăm lại và chất thải lộn lên đầu. Hai con cùng phải trở lại yên nghiệp ở đồng như trước. Đến lượt cá chép vào thi, thì gió thổi ào ào, mây kéo đầy trời, chép vượt luôn một hồi qua ba đợt sống, vào lọt cửa Vũ Môn. Cá chép đỗ, vây đuôi, râu, sừng tự nhiên mọc đủ, dạng bộ oai nghi, cá chép hóa Rồng phun nước làm ra mưa. Bởi vậy, về sau người ta có câu ví rằng: Gái ngoan lấy được chồng khôn, Cầm như cá vượt Vũ Môn hóa Hồng. Câu 1: Xác định thể loại thần thoại, cốt truyện và người kể chuyện trong văn bản Thần Mưa? Câu 2: Xác định thời gian, không gian của truyện kể? Câu 3: Liệt kê các sự kiện trong truyện? Câu 4: Nhân vật: a. Tìm những chi tiết kể về hình dáng, tính khí và công việc của thần mưa? b. Hình tượng thần mưa phản ánh những quan niệm, nhận thức và khát vọng gì của người nguyên thủy về thế giới tự nhiên? c. Nhận xét về nghệ thuật xây dựng nhân vật? Câu 5: Liệt kê những chi tiết hoang đường kì ảo trong truyện? Nêu ý nghĩa của những chi tiết đó? Phần II. Kết nối đọc-viết Viết đoạn văn 150 chữ phản ánh một chi tiết kì ảo trong truyện thần mưa

Lời giải 1 :

Câu 1:

Thể loại thần thoại về nguồn gốc vũ trụ và các hiện tượng tự nhiên

Cốt truyện :

+ Trình bày :Thần Mưa là vị thần hình rồng, thường bay xuống hạ giỏi hút nước biển, nước sống vào bụng rồi bay lên trời cao phun nước ra làm mưa cho thế gian có nước uống và cày cấy, cây cỏ trên mặt đất được tốt tươi

+ Thắt nút :Thần Mưa có tính hay quên, có vùng cả năm không đến, sinh ra hạn hán ở hạ giới, có vùng lại đến luôn, làm thành lụt lội

+Đỉnh điểm :có lần ở hạ giới phải lên kiện trời vì Thần Mưa vắng mặt lâu ngày.

+Mở nút:Trời mở một cuộc thi chọn các giống thủy tộc có tài trở thành rồng hút nước phun mưa giúp sức thần Mưa

Người kể chuyện : người dân xưa truyền miệng

Câu 2:

Thời gian : không xác định

Không gian : Không xác định

Câu 3:

Các sự kiện có trong truyện :

+Thần Mưa quên làm mưa nên có người ở hạ giới lên trời kiện cáo

+Trời mở cuộc thi vượt Vũ Môn để chọn thần Mưa. Cuộc thi gồm 3 ải , mỗi ải một thác nước cao

+ Cá chép vượt qua cuộc thi và hóa thành rồng

Câu 4:

$a.$

Thần Mưa là vị thần hình rồng, thường bay xuống hạ giỏi hút nước biển, nước sống vào bụng rồi bay lên trời cao phun nước ra làm mưa cho thế gian có nước uống và cày cấy, cây cỏ trên mặt đất được tốt tươi.

$b.$

Hình tượng thần mưa nhằm giải thích hiện tượng , quan niệm về các hiện tượng thiên nhiên : mưa , lũ , hạn hán.. Qua đó thể hiện khát vọng chế ngự và làm chủ thiên nhiên , thời tiết của người nguyên thủy

$c.$

Nghệ thuật xây dựng nhân vật mang tính trừu tượng và đầy sự tưởng tượng , đậm chất nhân vật thần thoại

Câu 5:

Chi tiết hoang đường kì ảo :

+ Việc có mưa là do thần Mưa , thần Mưa lại nghe lệnh của Trời

+Phàm nhân lên trời kiện cáo

+ Cá chép vượt Vũ Môn hóa rồng

Ý nghĩa :thể hiện khát vọng chế ngự và làm chủ thiên nhiên , thời tiết của người xưa

$II$

     Truyện  thần Mưa  giải thích hiện tượng mưa và thể hiện ước nguyện khát vọng chế ngự và làm chủ thiên nhiên của người xưa.Trong đó chi tiết kì ảo nổi bật nhất là chí tiết cá chép vượt Vũ Môn hóa rồng . Cũng vì sự đễnh đãng của thần Mưa cùng với sự quá tải về công việc làm mưa của mình mà Trời đã mở ra cuộc thi vượt Vũ Môn nhằm tuyển chọn thần Mưa. Và cá chép là hình ảnh ẩn dụ cho những người nguyên thủy xưa với khát vọng làm chủ thời tiết để có được cuộc sống thuận lợi, vụ  mùa bội thu hơn.

Bạn có biết?

Ngữ văn là môn khoa học nghiên cứu ngôn ngữ qua việc phân tích có phê phán những văn bản lưu truyền lại. Đây là môn học giúp chúng ta hiểu biết sâu sắc hơn về ngôn ngữ, văn hóa và tư tưởng. Việc đọc và viết trong môn Ngữ văn không chỉ là kỹ năng, mà còn là nghệ thuật. Hãy để ngôn từ của bạn bay cao và khám phá thế giới văn chương!

Nguồn :

TỪ ĐIỂN TIẾNG VIỆT

Tâm sự lớp 10

Lớp 10 - Năm đầu tiên ở cấp trung học phổ thông, chúng ta sẽ có nhiều bạn bè mới đến từ những nơi khác nhau. Ngôi trường mới, xa nhà hơn, mở ra một thế giới mới với nhiều điều thú vị. Hãy mở lòng đón nhận và tận hưởng những trải nghiệm mới!

Nguồn :

sưu tập

Copyright © 2024 Giai BT SGK