Trang chủ Ngữ văn Lớp 8 Xác định và phân tích tác dụng của các biện pháp tu từ trong các câu sau: a) Khi viết...
Câu hỏi :

Xác định và phân tích tác dụng của các biện pháp tu từ trong các câu sau:

a) Khi viết về người lính lái xe ở Trường Sơn nhà thơ Phạm Tiến Duật đã viết:

" Ung dung buồng lái ta ngồi

Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng

Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng

Nhìn thấy con đường chạy thẳng vào tim."

b) " Mọc giữa dòng sông xanh

Một bông hoa tím biếc

Ơi con chim chiền chiện

Hót chi mà vang trời

Từng giọt long lanh rơi

Tôi đưa tay tôi hứng."

c) "  Đất nước bốn ngàn năm

Vất vả và gian lao

Đất nước như vì sao

Cứ đi lên phía trước."

d) " Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng

Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ

Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ

Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân.

Giúp mình với tại tí nữa mình phải nộp bài rồi

Lời giải 1 :

a, 

- Đảo ngữ : "Ung dung"

→ Khẳng định, nhấn mạnh tư thế hiên ngang, sự lạc quan của người lính lái xe.

- Điệp ngữ : "nhìn", "thấy"

→ Cho thấy tinh thần, khí thế, sự bình tĩnh đối mặt với khó khăn, hiểm nguy của người lính. Họ vững vàng trên con đường phía trước dù khó khăn.

- Liệt kê : "đất, trời, gió, con đường"

→ Tô đậm hình ảnh của gian khổ, khó khăn. Nhưng càng làm sáng rõ tâm hồn lạc quan, tin tưởng của người lính.

- Ẩn dụ : "con đường"

→ Tái hiện lại con đường giải phóng miền Nam, khơi gợi tư tưởng quyết tâm kiên cường của những người lính với trách nhiệm lớn lao.

__  __  __  __

b,

- Đảo ngữ : "Mọc"

→ Khắc họa hình ảnh bông hoa mang một sức sống mạnh mẽ và tràn trề đến bất ngờ, ngập tràn sắc thái của mùa xuân nhưng cũng phần nào hiện ra vẻ đẹp nhẹ nhàng, hài hòa, dễ thương mà cũng rất nên thơ.

- Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác : "Giọt long lanh"

→ Giọt mưa giọt sương mùa xuân được hình dung như giọt âm thanh của tiếng chim chiền chiện hót vang đất trời. Đồng thời gợi lên sự biến đổi độc đáo chỉ diễn ra trong nghệ thuật, trời đất bao la bỗng đọng thành hạt nước nhỏ bé tinh khiết. Từ đó làm nao lòng người bởi những xôn xao, lắng đọng nhẹ nhàng, êm dịu.

- Điệp ngữ : "tôi" ( kiểu điệp ngữ nối tiếp )

→ Nhấn mạnh sự chiếm lĩnh, hòa mình của tác giả với cảnh sắc mùa xuân. Nổi bật hóa niềm ngất ngây, say sưa của người viết trước vẻ đẹp trữ tình, nên thơ của thiên đất trời. 

__  __  __  __

c,

- Nhân hóa : "Đất nước vất vả, gian lao"

→ Làm cho hình ảnh đất nước thêm gần gũi, thân thương mang vóc dáng của người mẹ, người chị tần tảo vượt lên mọi khó khăn, thử thách với một sức mạnh không gì cản được.

- So sánh : "Đất nước như vì sao"

→ Khẳng định một đất nước tuy nhỏ bé, khiêm nhường nhưng nguy nga, tráng lệ, trường tồn, tỏa sáng trong lịch sử thế giới, mãi đi lên, mãi phát triển mà không có một thế lực nào cản được.

__  __  __  __

d, 

- Nhân hóa : "mặt trời đi qua trên lăng"

→ Mặt trời tự nhiên cũng phải ghé mình chiêm ngưỡng sự vĩ đại của Người.

- Ẩn dụ : "mặt trời"

→ Diễn tả sự lớn lao kì vĩ của Bác. Bác cũng như vầng dương của tự nhiên, soi sáng, soi đường chỉ lối, mang lại sự sống, sự hồi sinh của dân tộc Việt Nam.

- Ẩn dụ : "tràng hoa"

→ Mỗi người dân là một bông hoa và dòng người đi trong thương nhớ chính là tràng hoa "bảy mươi chín mùa xuân" hay chính là dâng lên Bác kính yêu.

- Hoán dụ : "bảy mươi chín mùa xuân"

→ Tôn vinh và biết ơn trước sự hi sinh vĩ đại của Bác cho đất nước. Bác đã dành trọn vẹn tâm huyết của mình cho đất nước, để làm nên những mùa xuân tươi đẹp của nước nhà và dẫn dắt nhân dân đi theo con đường tới độc lập, hạnh phúc.

Lời giải 2 :

a) Khi viết về người lính lái xe ở Trường Sơn nhà thơ Phạm Tiến Duật đã viết:

" Ung dung buồng lái ta ngồi

Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng

Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng

Nhìn thấy con đường chạy thẳng vào tim."

`-` BPTT :

`+` Đảo ngữ : Ung dung 

`+` Điệp từ , điệp ngữ : Nhìn , nhìn thấy 

`+` Liệt kê : Đất , trời , gió , con đường 

 `\text{ ⇒}` Tác dụng :

`+` Làm cho câu thơ có nhịp điệu , tăng sức gọi hình, gợi cảm. 

`+` Nhấn mạnh tinh thần lạc quan , trạng thái ung dung của những người chiến sĩ lái xe trên tuyến đường Trường Sơn. 

`+` Nhấn mạnh sự bản lĩnh , tự tin , kiên cường của người chiến sĩ lái xe để ta tiền tuyến. 

`+` Cho thấy sự khó khăn , gian khổ của những người chiến sĩ lái xe . 

`+` Nhấn mạnh rằng con đường đi đã thành con đường cách mạng , con đường nằm trong tim của mỗi người chiến sĩ , qua đó cho thấy tinh thần yêu nước của họ. 

b) " Mọc giữa dòng sông xanh

Một bông hoa tím biếc

Ơi con chim chiền chiện

Hót chi mà vang trời

Từng giọt long lanh rơi

Tôi đưa tay tôi hứng."

`-` BPTT :

`+` Đảo ngữ : Mọc

`+` Liệt kê : Dòng sông xanh , bông hoa tím biếc , con chim chiền chiện , bầu trời. 

`+` Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác :

" Từng giọt long lanh rơi

Tôi đưa tay tôi hứng ". 

 `\text{ ⇒}` Tác dụng :

`+` Làm cho câu thơ có nhịp điệu, tăng sức gợi hình,  gợi cảm . 

`+` Nhấn mạnh sức sống , vẻ đẹp mạnh mẽ của bông hoa màu tím ở xứ Huế. 

`+` Nhấn mạnh không gian rộng lớn, vẻ đẹp sống động và đặc trưng ở Huế. 

`+` Thể hiện sự say mê , ngây ngất trước vẻ đẹp của thiên nhiên đất trời . 

c) " Đất nước bốn ngàn năm

Vất vả và gian lao

Đất nước như vì sao

Cứ đi lên phía trước."

`-` BPTT : 

`+` So sánh : "Đất nươc " so sánh với "vì sao " , qua từ  "như ". 

`+` Nhân hóa : Đất nước  được hân hóa qua câu "vất vả và gian lao "; đất nước còn được nhân hóa qua câu " cứ đi lên phía trước "

`+` Điệp ngữ : Đất nước

 `\text{ ⇒}` Tác dụng :

`+` Làm cho câu thơ có nhịp điệu, tăng sức gợi hình , gợi cảm . 

`+` Nhấn mạnh sự vất vả , gian lao ,luôn vượt qua thử thách khó khăn của đất nươc. 

`+` Nhấn mạnh sự trường tồn , sỗng mãi của đất nước , luôn tiến đến tương lai tốt đẹp. 

`+` Cho thấy tinh thần yêu đất nước tha thiết của nhà thơ. 

d) " Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng

Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ

Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ

Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân.

`-` BPTT :

`+` Điệp từ , điệp ngữ: Ngày ngày

`+` Nhân hóa : Thấy 

`+` Ẩn dụ : Hình ảnh "mặt trời " thứ hai. 

`+`  Hoán dụ : Bảy mươi chín mùa xuân

`+` Ẩn dụ : Tràng hoa

 `\text{ ⇒}` Tác dụng :

`+` Làm cho câu thơ có nhịp điệu, tăng sức gợi hình,  gợi cảm . 

`+` Cho thấy rằng mặt trời cũng phải đi qua để chiêm ngưỡng, ngắm nhìn Bác. 

`+` Nhấn mạnh công lao to lớn của Bác Hồ, Bác như là ngọn ánh sáng lớn soi sáng , chỉ đường , dẫn lối , mang lại độc lập , tự do cho dân tộc Việt Nam. 

`+`  Nhấn mạnh sự kính trọng, biết ơn , tấm lòng thành kính của người dân với Bác. 

Bạn có biết?

Ngữ văn là môn khoa học nghiên cứu ngôn ngữ qua việc phân tích có phê phán những văn bản lưu truyền lại. Đây là môn học giúp chúng ta hiểu biết sâu sắc hơn về ngôn ngữ, văn hóa và tư tưởng. Việc đọc và viết trong môn Ngữ văn không chỉ là kỹ năng, mà còn là nghệ thuật. Hãy để ngôn từ của bạn bay cao và khám phá thế giới văn chương!

Nguồn :

TỪ ĐIỂN TIẾNG VIỆT

Tâm sự lớp 8

Lớp 8 - Năm thứ ba ở cấp trung học cơ sở, học tập bắt đầu nặng dần và sang năm lại là năm cuối cấp, áp lực lớn dần. Hãy chú ý đến sức khỏe, cân bằng giữa học và nghỉ ngơi để đạt hiệu quả tốt nhất!

Nguồn :

sưu tập

Copyright © 2024 Giai BT SGK