Giả thuyết: có nhà máy dệt A hoạt động theo cơ chế kế hoạch hóa tập trung (thời kỳ trước đổi mới) và nhà máy dệt B hoạt động theo cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa (thời kì đổi mới) Anh chị hãy chỉ rõ sự khác biệt trong hoạt động sản xuất kinh doanh của 2 nhà máy trên Từ đó rút ra hạn chết của cơ chế kế hoạch hóa tập trung.

     Sự khác biệt trong hoạt động sản xuất kinh doanh của nhà máy dệt A và nhà máy dệt B

     Nhà máy dệt A hoạt động theo cơ chế kế hoạch hóa tập trung, tức là tất cả các quyết định về sản xuất, kinh doanh đều do nhà nước quyết định. Nhà máy dệt B hoạt động theo cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, tức là các doanh nghiệp có quyền tự chủ trong sản xuất, kinh doanh, nhưng vẫn phải tuân theo các quy định của Nhà nước.

     Dưới đây là một số sự khác biệt trong hoạt động sản xuất kinh doanh của hai nhà máy:

    -Tính chủ động: Nhà máy dệt A không có tính chủ động trong sản xuất, kinh doanh. Họ phải thực hiện kế hoạch sản xuất do nhà nước giao, không được phép tự chủ trong việc quyết định sản phẩm, giá cả, thị trường tiêu thụ. Nhà máy dệt B có tính chủ động cao trong sản xuất, kinh doanh. Họ được tự chủ trong việc quyết định sản phẩm, giá cả, thị trường tiêu thụ, từ đó có thể nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh.

     -Tính hiệu quả: Nhà máy dệt A có tính hiệu quả thấp. Do các kế hoạch sản xuất thường không phù hợp với nhu cầu thực tế của thị trường, nên nhà máy thường sản xuất ra những sản phẩm không có người tiêu thụ, dẫn đến hàng tồn kho nhiều, chi phí sản xuất cao. Nhà máy dệt B có tính hiệu quả cao. Do các doanh nghiệp được tự chủ trong sản xuất, kinh doanh, nên họ có thể sản xuất ra những sản phẩm phù hợp với nhu cầu thực tế của thị trường, từ đó có thể nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh.

     -Tính linh hoạt: Nhà máy dệt A không linh hoạt trong sản xuất, kinh doanh. Do các kế hoạch sản xuất thường được xây dựng lâu dài, nên rất khó điều chỉnh khi có sự thay đổi của thị trường. Nhà máy dệt B linh hoạt trong sản xuất, kinh doanh. Do các doanh nghiệp được tự chủ trong sản xuất, kinh doanh, nên họ có thể nhanh chóng điều chỉnh kế hoạch sản xuất khi có sự thay đổi của thị trường, từ đó có thể nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh.

     Hạn chế của cơ chế kế hoạch hóa tập trung

     Cơ chế kế hoạch hóa tập trung có nhiều hạn chế, bao gồm:

-Không phù hợp với nhu cầu thực tế của thị trường: Các kế hoạch sản xuất thường được xây dựng theo ý chí chủ quan của nhà nước, không phù hợp với nhu cầu thực tế của thị trường. Điều này dẫn đến tình trạng sản xuất ra những sản phẩm không có người tiêu thụ, hàng tồn kho nhiều, chi phí sản xuất cao.

-Không khuyến khích sự sáng tạo và đổi mới: Do các doanh nghiệp không có quyền tự chủ trong sản xuất, kinh doanh, nên họ không có động lực để sáng tạo và đổi mới. Điều này dẫn đến tình trạng sản xuất ra những sản phẩm lạc hậu, chất lượng thấp, không cạnh tranh được với hàng hóa nhập khẩu.

-Không hiệu quả: Cơ chế kế hoạch hóa tập trung là một hệ thống quản lý phức tạp và tốn kém. Do các kế hoạch sản xuất thường được xây dựng lâu dài, nên rất khó điều chỉnh khi có sự thay đổi của thị trường. Điều này dẫn đến tình trạng sản xuất ra những sản phẩm không có người tiêu thụ, hàng tồn kho nhiều, chi phí sản xuất cao.

Cơ chế kế hoạch hóa tập trung đã được áp dụng ở Việt Nam trong nhiều năm và đã mang lại một số thành tựu nhất định. Tuy nhiên, cơ chế này cũng có nhiều hạn chế, dẫn đến tình trạng sản xuất kém hiệu quả, chất lượng sản phẩm thấp, đời sống nhân dân thấp kém. Chính vì vậy, Việt Nam đã chuyển sang cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa từ năm 1986.

Chúc bạn học tốt