Phần 2 - Đánh giá cuối năm học: Tiết 6 - 7: Phong cảnh đền Hùng trang 155 Tiếng Việt 5 tập 2 Kết nối tri thức: Ở đoạn mở đầu, đền Thượng được miêu tả thế nào?...

Câu 1

PHONG CẢNH ĐỀN HÙNG

Đền Thượng nằm chót vót trên đỉnh núi Nghĩa Lĩnh. Trước đền, những khóm hải đường đâm bông rực đỏ, những cánh bướm nhiều màu sắc bay dập dờn như đang múa quạt xoè hoa. Trong đền, dòng chữ vàng Nam quốc sơn hà uy nghiêm đề ở bức hoành phi treo chính giữa.

Lăng của các Vua Hùng kề bên đền Thượng, ẩn trong rừng cây xanh xanh. Đứng ở đây, nhìn ra xa, phong cảnh thật là đẹp. Bên phải là đỉnh Ba Vì vòi vọi, nơi Mị Nương – con gái Hùng Vương thứ 18 – theo Sơn Tinh về trấn giữ núi cao. Dãy Tam Đảo như bức tường xanh sừng sững chắn ngang bên trái đỡ lấy mây trời cuồn cuộn. Phía xa xa là núi Sóc Sơn, nơi in dấu chân ngựa sắt Phù Đổng, người có công giúp Hùng Vương đánh thắng giặc Ân xâm lược. Trước mặt là Ngã Ba Hạc, nơi gặp gỡ của ba dòng sông lớn tháng năm mải miết đắp bồi phù sa cho đồng bằng xanh mát.

Trước đền Thượng có một cột đá cao đến năm gang, rộng khoảng ba tấc. Theo ngọc phả, trước khi dời đô về Phong Khê, An Dương Vương đã dựng mốc đá đó, thề với các Vua Hùng giữ vững giang sơn. Lần theo lối cũ đến lưng chừng núi có đền Trung thờ 18 chi Vua Hùng. Những cành hoa đại cổ thụ toả hương thơm, những gốc thông già hàng năm, sáu thế kỉ che mát cho con cháu về thăm đất Tổ. Đi dần xuống là đền Hạ, chùa Thiên Quang và cuối cùng là đến Giếng, nơi có giếng Ngọc trong xanh, ngày xưa công chúa Mị Nương thường xuống rửa mặt, soi gương.

(Theo Đoàn Minh Tuấn)

Từ ngữ

- Nam quốc sơn hà (sông núi nước Nam): tên một bài thơ – tương truyền của Lý Thường Kiệt – khẳng định quyền độc lập, tự chủ của nước ta.

- Bức hoành phi: tấm gỗ sơn son thếp vàng có khắc chữ Hán hoặc chữ Nôm cỡ lớn, thường treo ngang ở gian giữa nhà để thờ hoặc trang trí.

- Ngọc phả: sách ghi chép lai lịch, thần thế, sự nghiệp của những người được người đời kính trọng, tôn

Ở đoạn mở đầu, đền Thượng được miêu tả thế nào?

- Trước đền:

- Trong đền:

thờ.

Hướng dẫn giải :

Em đọc đoạn mở đầu của bài đọc để tìm câu trả lời.

Lời giải chi tiết :

- Trước đền, những khóm hải đường đâm bông rực đỏ, những cánh bướm nhiều màu sắc bay dập dờn như đang múa quạt xoè hoa.

- Trong đền, dòng chữ vàng Nam quốc sơn hà uy nghiêm đề ở bức hoành phi treo chính giữa.

Câu 2

Ghép ô chữ bên trái với ô chữ bên phải để nêu đúng phong cảnh thiên nhiên nhìn từ lăng của các Vua Hùng.

Hướng dẫn giải :

Em đọc đoạn văn thứ hai của bài đọc để nối phù hợp.

Lời giải chi tiết :

Câu 3

Những cảnh vật nào ở đền Trung gợi lên vẻ cổ kính?

Hướng dẫn giải :

Em đọc đoạn văn cuối cùng của bài đọc để tìm câu trả lời.

Lời giải chi tiết :

Những cảnh vật ở đền Trung gợi lên vẻ cổ kính: Những cành hoa đại cổ thụ toả hương thơm, những gốc thông già hàng năm, sáu thế kỉ che mát cho con cháu về thăm đất Tổ.

Câu 4

Bài văn gợi lại những câu chuyện cổ xưa về sự nghiệp dựng nước và giữ nước của dân tộc ta. Em hãy kể tên một số câu chuyện đó.

Hướng dẫn giải :

Em dựa vào nội dung bài văn và kiến thức của bản thân để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết :

Một số câu chuyện cổ xưa về sự nghiệp dựng nước và giữ nước của dân tộc ta có thể kể như: Nam quốc sơn hà, câu chuyện về Sơn Tinh - Thủy Tinh, câu chuyện về các Hùng Vương, câu chuyện Thánh Gióng và sự kiện lễ hội Giỗ Tổ.

Câu 5

Theo em, việc nhắc nhớ những câu chuyện cổ xưa có ý nghĩa gì?

Hướng dẫn giải :

Em suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết :

Việc nhắc nhớ những câu chuyện cổ xưa mang lại ý nghĩa lịch sử, giúp gìn giữ và truyền bá những giá trị văn hóa, truyền thống của dân tộc. Đồng thời, cũng giúp con người hiểu rõ hơn về quá khứ, từ đó biết ơn và tự hào về nguồn gốc, truyền thống của mình.

Câu 6

Nêu suy nghĩ của em về câu ca dao:

Dù ai đi ngược về xuôi

Nhớ ngày Giỗ Tổ mùng Mười tháng Ba.

Hướng dẫn giải :

Em đọc kĩ câu ca sao và nêu suy nghĩ của bản thân.

Lời giải chi tiết :

Câu ca dao "Dù ai đi ngược về xuôi, Nhớ ngày Giỗ Tổ mùng Mười tháng Ba” nhấn mạnh vào tinh thần tự hào và biết ơn của con cháu đối với tổ tiên. Nó nhắc nhở người ta không quên nguồn cội, giữ vững truyền thống và đồng thời là cơ hội để biết ơn và tưởng nhớ đến tổ tiên trong ngày lễ quan trọng nhất của dân tộc.

Câu 7

Câu nào dưới đây là câu ghép?

a. Trước đền, những khóm hải đường đâm bông rực đỏ, những cánh bướm nhiều màu sắc bay dập dờn như đang múa quạt xoè hoa.

b. Trong đền, dòng chữ vàng Nam quốc sơn hà uy nghiêm để ở bức hoành phi treo chính giữa.

c. Lăng của các Vua Hùng kề bên đền Thượng, ẩn trong rừng cây xanh xanh.

Hướng dẫn giải :

Em đọc kĩ các câu để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết :

Câu ghép: a. Trước đền, những khóm hải đường đâm bông rực đỏ, những cánh bướm nhiều màu sắc bay dập dờn như đang múa quạt xoè hoa.

Câu 8

Các vế của câu ghép dưới đây được nối với nhau bằng cách nào?

Những cành hoa đại cổ thụ toả hương thơm, những gốc thông già hàng năm, sáu thế kỉ che mát cho con cháu về thăm đất Tổ.

Hướng dẫn giải :

Em đọc kĩ câu ghép để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết :

Các vế của câu ghép được nối với nhau bằng cách nối trực tiếp.

Câu 9

Nêu công dụng của dấu gạch ngang được sử dụng trong câu dưới đây:

Bên phải là đỉnh Ba Vì vòi vọi, nơi Mị Nương – con gái Hùng Vương thứ 18 – theo Sơn Tinh về trấn giữ núi cao.

Hướng dẫn giải :

Em đọc kĩ câu văn, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết :

Công dụng của dấu gạch ngang sử dụng trong câu là: đánh dấu phần chú thích.

Câu 10

Trong câu “Đứng ở đây, nhìn ra xa, phong cảnh thật là đẹp.”, từ đứng được dùng với nghĩa gốc hay nghĩa chuyển? Đặt 1 – 2 câu có từ đứng được dùng với nghĩa chuyển.

Hướng dẫn giải :

Em đọc kĩ câu văn, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết :

- Từ đứng trong câu văn được dùng với nghĩa gốc.

- Đặt câu:

+ Nhờ khả năng làm việc xuất sắc, Mai đã có chỗ đứng trong cơ quan.

+ An điêu đứng khi nghe tin cậu sắp phải chuyển nhà.