Bài 27: Tìm hiểu cách viết đoạn văn nêu ý kiến phản đối một sự việc, hiện tượng trang 133 Tiếng Việt 5 tập 2 Kết nối tri thức: Một số người có thói quen vứt bừa bãi túi ni ...

Câu 1

Đọc đoạn văn sau và thực hiện yêu cầu.

Một số người có thói quen vứt bừa bãi túi ni lông, chai, hộp, ống hút,... bằng nhựa sau khi sử dụng. Việc làm này cần chấm dứt ngay. Vì sao vậy? Vì rác thải nhựa có tác hại nghiêm trọng đối với môi trường sống và sức khoẻ của con người. Một chai nhựa nhỏ, một chiếc túi ni lông mỏng phải mất hàng nghìn năm mới phân huỷ được. Rác thải nhựa lẫn vào đất làm cho cây cối khó phát triển, động vật ăn phải dễ mắc bệnh, có khi chết hàng loạt. Rác thải nhựa trôi xuống sông, biển làm bẩn nguồn nước. Nếu đốt rác thải nhựa, chất độc sinh ra gây ô nhiễm không khí. Không khí, đất, nước bẩn sẽ gây bệnh cho con người. Chúng ta cần cùng nhau lên tiếng phản đối việc vứt bừa bãi rác thải nhựa. Điều đó giúp cộng đồng thay đổi được nhận thức và chấm dứt hành động đáng chê trách này.

(Theo Phan Thế An)

a. Đoạn văn trên nêu ý kiến phản đối về sự việc, hiện tượng nào trong đời sống?

b. Tác giả đưa ra những lý do, dẫn chứng gì để bảo vệ ý kiến của mình?

c. Xác định các phần (mở đầu, triển khai, kết thúc) của đoạn văn.

d. Chọn nội dung tương ứng với mỗi phần của đoạn văn.

Hướng dẫn giải :

Em đọc kĩ đoạn văn, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết :

a. Đoạn văn trên nêu ý kiến phản đối về sự việc, hiện tượng vứt bừa bãi túi ni lông, chai, hộp, ống hút,... sau khi sử dụng của một bộ phận người dân.

b. Tác giả đưa ra những lý do và dẫn chứng để bảo vệ ý kiến của mình như sau:

– Lý do: Rác thải nhựa có tác hại nghiêm trọng đối với môi trường sống và sức khoẻ của con người.

+ Dẫn chứng 1: Một chai nhựa nhỏ, một chiếc túi ni lông mỏng phải mất hàng nghìn năm mới phân huỷ được.

+ Dẫn chứng 2: Rác thải nhựa lẫn vào đất làm cho cây cối khó phát triển, động vật ăn phải dễ mắc bệnh, có khi chết hàng loạt.

+ Dẫn chứng 3: Rác thải nhựa trôi xuống sông, biển làm bẩn nguồn nước.

+ Dẫn chứng 4: Nếu đốt rác thải nhựa, chất độc sinh ra gây ô nhiễm không khí.

+ Dẫn chứng 5: Không khí, đất, nước bẩn sẽ gây bệnh cho con người.

c. Em xác định các phần của đoạn văn:

- Mở đầu: từ đầu đến “sau khi sử dụng”.

- Triển khai: từ “Việc làm này cần chấm dứt” đến “sẽ gây bệnh cho con người”.

- Kết thúc: từ “Chúng ta cần cùng nhau lên tiếng” đến hết.

d.

Mở đầu: Nêu sự việc, hiện tượng và ý kiến phản đối của người viết.

Triển khai: Trình bày những lý do, dẫn chứng để bảo vệ ý kiến phản đối.

Kết thúc: Nêu ý nghĩa của việc thể hiện ý kiến phản đối.

Câu 2

Trao đổi về những điểm cần lưu ý khi viết đoạn văn nêu ý kiến phản đối một sự việc, hiện tượng.

– Bố cục của đoạn văn

– Cách sắp xếp các lý do phản đối

– Cách lựa chọn từ ngữ thể hiện ý kiến phản đối

Hướng dẫn giải :

Em trao đổi về những điểm cần lưu ý khi viết đoạn văn nêu ý kiến phản đối một sự việc, hiện tượng.

Lời giải chi tiết :

- Đoạn văn nêu ý kiến phản đối một sự việc, hiện tượng thường có 3 phần:

+ Mở đầu: Giới thiệu sự việc, hiện tượng và nêu ý kiến phản đối của người viết.

+ Triển khai: Trình bày những lý do, dẫn chứng để bảo vệ ý kiến phản đối.

+ Kết thúc: Khẳng định lại ý kiến phản đối hoặc nêu ý nghĩa của việc thể hiện ý kiến phản đối.

- Cách sắp xếp các lý do phản đối:

+ Theo mức độ quan trọng: Bắt đầu với lý do mạnh mẽ và rõ ràng nhất để thu hút sự chú ý của người đọc, sau đó trình bày các lý do khác theo mức độ giảm dần.

+ Theo trình tự thời gian hoặc không gian: Sắp xếp các lý do theo trình tự diễn ra của sự việc hoặc theo không gian để tạo sự logic và dễ hiểu.

+ Theo nguyên nhân và kết quả: Trình bày các lý do dưới dạng nguyên nhân và hệ quả để người đọc thấy được sự liên kết và tính thuyết phục của lập luận.

- Cách lựa chọn từ ngữ thể hiện ý kiến phản đối

+ Sử dụng ngôn ngữ mạnh mẽ, rõ ràng: Các từ ngữ phải thể hiện rõ sự không đồng tình, phản đối mạnh mẽ, ví dụ: "không thể chấp nhận”, "gây hại nghiêm trọng”, "cần chấm dứt ngay”.

+ Tránh sử dụng ngôn ngữ gây xúc phạm hoặc quá khích: Mặc dù phản đối, nhưng cần giữ văn phong lịch sự và tôn trọng người đọc.

+ Sử dụng từ ngữ cụ thể và chính xác: Tránh dùng từ ngữ mơ hồ, không rõ ràng.

Ghi nhớ

Đoạn văn nêu ý kiến phản đối một sự việc, hiện tượng thường có 3 phần:

- Mở đầu: Giới thiệu sự việc, hiện tượng và nêu ý kiến phản đối của người viết.

- Triển khai: Trình bày những lý do, dẫn chứng để bảo vệ ý kiến phản đối.

- Kết thúc: Khẳng định lại ý kiến phản đối hoặc nêu ý nghĩa của việc thể hiện ý kiến phản đối.

Câu 3

Trao đổi với người thân ý kiến phản đối của em về việc sử dụng đồ nhựa dùng một lần.

Hướng dẫn giải :

Em trao đổi với người thân ý kiến phản đối của em về việc sử dụng đồ nhựa dùng một lần.

Lời giải chi tiết :

Ví dụ:

Em phản đối mạnh mẽ việc sử dụng đồ nhựa dùng một lần. Những vật dụng như chai nhựa, ống hút, và túi ni lông mất hàng trăm năm mới phân hủy, gây ô nhiễm nghiêm trọng cho môi trường. Khi rác thải nhựa lẫn vào đất, nó cản trở sự phát triển của cây cối và khi trôi xuống sông, biển, nó làm hại động vật biển. Việc đốt rác thải nhựa cũng không phải là giải pháp, vì nó thải ra các chất độc hại gây ô nhiễm không khí và ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người. Chúng ta cần chấm dứt ngay việc sử dụng đồ nhựa dùng một lần và chuyển sang các sản phẩm thân thiện với môi trường như túi vải, chai thủy tinh và các vật dụng tái sử dụng để bảo vệ hành tinh của chúng ta.