Câu 6 trang 13 SBT Văn 11 Cánh diều tập 2: Hãy nhận xét về cách chấm câu trong bài thơ Đây mùa thu tới...

Hãy nhận xét về cách chấm câu trong bài thơ Đây mùa thu tới. Phân tích hiệu quả nghệ thuật của cách chấm câu trong một khổ thơ mà em thấy đặc sắc nhất trong bài thơ.

Phương pháp giải :

Cần phân biệt rõ hai khái niệm dòng thơ và câu thơ; trên cơ sở đó nhận diện ý nghĩa nghệ thuật của việc tổ chức câu thơ.

Lời giải chi tiết:

Bài thơ có cách chấm câu linh hoạt và gắn với đó là những sắc thái biểu cảm rất đa dạng. Nên tập trung vào những hiện tượng tiêu biểu và mang ý nghĩa nghệ thuật rõ nét:

- Câu 3 - 4 là câu thơ vắt dòng: đọc phải liền mạch, không ngắt hơi ở cuối dòng. Câu thơ vắt dòng trong trường hợp này giúp khắc họa sự đồng hiện của “mùa thu tới” và “áo mơ phai”, qua đó cho thấy bước chuyển mau lẹ của dòng thời gian; mùa thu đột ngột hiện ra với sắc màu đầy gợi cảm.

- Khổ thơ cuối cũng có cách chấm câu rất độc đáo. Câu 13 và câu 14: dòng thơ và câu thơ đồng nhất với nhau (được kết thúc bằng dấu chấm), vì thế đọc chậm. Nhưng câu 15 và câu 16 thì hai dòng thơ mới hợp thành câu thơ, vì thể đọc phải nhanh hơn, liền mạch để thể hiện giữa tư thế và tâm trạng của người thiếu nữ dường như nhập thành một khối, trộn lẫn vào nhau.

- Khổ thơ thứ 3 thì ở cuối mỗi câu đều là những dấu (..) vì thế phải đọc chậm để gợi hình tượng về cái rét lan rộng vào trong không gian rộng lớn của đất trời.