Câu hỏi trang 63 Công nghệ 10 - Cánh diều: và vận dụng Hãy nêu sự khác nhau giữa giống lúa địa phương, lúa cải tiến và lúa lai. Giống lúa địa phương...

Dấu hiệu so sánh

Chọn lọc cá thể

Chọn lọc hàng loạt

Đôi tượng

Thường áp dụng cho cây tự thụ phấn, cây nhân giống vô tính

Thường áp dụng cho cây nhân giống vô tính, cây tự thụ phấn, cây giao phấn

Số lượng giống

Chọn ngày số lượng cá thể lớn

Bé

Năng suất

Chọn kiểu hình nên năng suất không ổn định.

Chọn kiểu gen nên năng suất được ổn định

Cách chọn loc

Phải chọn lặp đi lặp lại nhiều lần

Có thể chỉ chọn một lần đã có giống tốt thuần chủng

Ưu, nhược điểm

Tạo ra sự khác biệt rõ theo mục tiêu chọn giống

Tốn nhiều thời gian và diện tích đất.

Nhanh đạt được mục tiêu chọn giống và dễ thực hiện

Không tạo ra nhiều sự khác biệt so với giống gốc.

7. Phân biệt 4 phương pháp tạo giống cây trồng theo bảng 1.

Chỉ tiêu

Lai hữu tính

Đột biến gen

Đa bội thể

Chuyển gen

Tác nhân

Sự giao phối giữa hai hay nhiều dạng bố mẹ khác nhau

Tia phóng xạ, chất hóa học,..

Thay đổi nhiệt độ đột ngột, tác động của hóa chất như colchicine,...

Vi khuẩn, súng bắn gen, plasmid

Ưu điểm

Dễ thực hiện, đặc tính di truyền ổn định, thế hệ sau tỉ lệ sinh sản cao

Tạo ra nguồn biến dị rất phong phú và nhanh tạo ra giống mới

Có thể tạo ra giống cây trồng có năng suất cao; tính thích ứng rộng; có khả năng chống chịu cao với điều kiện bất lợi

Nhanh đạt được mục đích chọn giống

Nhược điểm

Tốn nhiều thời gian, khó loại bỏ hoàn toàn tính trạng không mong muốn

Tỉ lệ biến dị có lợi thấp

Tỉ lệ giống bất dục cao nên hạn chế nhân giống hữu tính.

Kỹ thuật cao và thiết bị phức tạo

Đối tượng áp dụng

ngô,...

lúa, cà chua,...

Dưa hấu,....

cải dầu, đậu nành, bông, ngô

Nhân giống hữu tính

Nhân giống vô tính

Ưu điểm

Dễ thực hiện, chi phí thấp, hệ số nhân cao, cây có tuổi thọ cao, tính thích nghi cao, dễ dàng bảo quản và vận chuyển hạt giống.

Giữ đặc tính cây mẹ, ra hoa sớm, mau cho quả sớm

Nhược điểm

Dễ phân li tính trạng, lâu ra hoa, đậu quả

Dễ bị thoái hoá giống, hệ số nhân giống thấp.

10. Phân biệt 3 phương pháp nhân giống vô tính cây trồng theo mẫu Bảng 2

Chỉ tiêu

Giâm cành

Chiết cành

Ghép cành

Ưu điểm

hệ số nhân giống cao, dễ thực hiện

cây chiết cành sinh trưởng nhanh hơn cây giâm cành do kích thước cây lớn

cây ghép có bộ rễ khỏe, thích nghi điều kiện ngoại cảnh địa phương nên cây sức sinh trưởng mạnh

Nhược điểm

bộ rễ phát triển kém hơn cây nhân giống từ hạt, giảm sức sống nếu nhân giống nhiều, dễ lây lan bệnh hại

tương tự cây giâm cành nhưng hệ số nhân giống thấp hơn

sức tiếp hợp giữa gốc ghép và cành ghép kém sẽ ảnh hưởng đến cây ghép, đòi hỏi kỹ thuật cao

Đối tượng áp dụng

thường áp dụng cho những dễ ra rễ, cây lâu năm, cây không có hạt

thường áp dụng cho những cây thân gỗ lâu năm, cây không có hạt

áp dụng cho hầu hết các nhóm cây ăn quả, cây cảnh, cây công nghiệp lâu năm và một số loại rau