Câu hỏi 3 trang 93 Văn 9 Cánh diều: Chỉ ra sự khác biệt về nghĩa giữa các yếu tố Hán Việt dưới đây: đồng: đồng âm, đồng bào...

Chỉ ra sự khác biệt về nghĩa giữa các yếu tố Hán Việt dưới đây:

- đồng: đồng âm, đồng bào, đồng ca / đồng dao, mục đồng, thần đồng.

- giai: giai nhân, giai phẩm, giai thoại / giai cấp, giai đoạn, giai tầng / giai lão, bách niên giai lão.

- minh: minh châu, minh quân, minh tinh / chúng minh, thuyết minh, minh oan / đồng minh, liên minh.

- tân: lễ tân, tân khách, tiếp tân / tân binh, tân dược, tân thời.

- vị: định vị, hoán vị, kế vị / vị ốc, vị tha / vị lai, vị tất, vị thành niên.

Hướng dẫn giải :

Vận dụng kiến thức về nghĩa của từ.

Lời giải chi tiết :

Cách 1

Cách 2:

Từ "Đồng”:

- Đồng âm: âm giống nhau nhưng có nghĩa khác nhau.

- Đồng bào: người cùng dòng huyết.

- Đồng ca: hát chung một bài ca.

- Đồng dao: cùng một điệu nhịp, khích lệ nhau.

- Mục đồng: đồng nát, không còn nguyên vẹn như trước.

- Thần đồng: người có tài năng vượt trội.

Từ "Giai”:

- Giai nhân: người phụ nữ tài sắc vượt trội.

- Giai phẩm: phẩm chất tốt đẹp của người.

- Giai thoại: câu chuyện huyền bí, truyền kỳ.

- Giai cấp: tầng lớp xã hội.

- Giai đoạn: giai đoạn.

- Giai tầng: tầng lớp xã hội.

- Giai lão: người cao tuổi, lão luyện.

- Bách niên giai lão: người sống được trăm tuổi.

Từ "Minh”:

- Minh châu: ngọc châu.

- Minh quân: quân tướng lĩnh tài ba.

- Minh tinh: ngôi sao nổi tiếng.

- Chúng minh: chúng ta.

- Thuyết minh: giải thích, làm rõ.

- Minh oan: rõ ràng, công bằng.

- Đồng minh: nước bạn đồng minh.

- Liên minh: liên minh có quan hệ chặt chẽ.

Từ "Tân”:

- Lễ tân: người đón tiếp.

- Tiếp tân: đón tiếp, chào đón.

- Tân khách: khách mới, người đến mới.

- Tân binh: người mới.

- Tân dược: loại thuốc mới.

- Tân thời: thời đại mới.

Từ "Vị”:

- Định vị: xác định vị trí.

- Hoán vị: sắp xếp lại theo thứ tự khác.

- Kế vị: người thừa kế vị trí.

- Vị quốc: vì quốc gia, đất nước.

- Vị tha: lòng từ bi, sự thông cảm.

- Vị lai: tương lai.

- Vị tất: vĩnh viễn, mãi mãi.

- Vị thành niên: tuổi trẻ.