Câu 2 trang 42 Văn 9 Cánh diều: Nhận thì không đúng, từ làm sao đây?...

Năm 1946, khi được nhà thơ Hãng Phương biếu một gói cam, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã làm một bài thơ để cảm ơn bà như sau:

Cảm ơn bà biếu gói cam

Nhận thì không đúng, từ làm sao đây?

Ăn quả nhớ kẻ trồng cây,

Phải chăng khổ tận đến ngày cam lai?

Hãy chỉ ra lối chơi chữ được sử dụng trong bài thơ trên và phân tích tác dụng của lối chơi chữ đó.

Phương pháp giải :

Vận dụng kiến thức về biện pháp tu từ chơi chữ.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

- Sử dụng chơi chữ và thành ngữ

+ Thành ngữ "Khổ tận cam lai” (Khổ: đắng; tận: hết,cam:ngọt, lai:đến) nghĩa là "hết khổ sở sẽ đến lúc sung sướng”

+ Chơi chữ đồng âm:

Cam: quả cam, trái cam

Cam: ngọt/sướng

Tác Dụng:

- Tạo sự phong phú cho bài thơ khi kết hợp nghệ thuật và sự thông minh thông qua lối chơi chữ, vừa truyền đạt ý nghĩa tốt hơn.

- Thông qua lối chơi chữ, bài thơ không chỉ truyền đạt được thông điệp cảm ơn mà còn tạo ra ấn tượng mạnh mẽ và sâu sắc với độc giả.

Cách 2: