Bài Tiếng Việt trang 53 SBT Văn 11 - Chân trời sáng tạo: Chỉ ra biện pháp tu từ lặp cấu trúc trong các ví dụ sau, trong số đó...

Câu hỏi:

Điền vào bảng sau những điểm giống và khác nhau giữa biện pháp điệp từ, điệp ngữ với biện pháp lặp cấu trúc, đồng thời nêu ví dụ cho từng trường hợp.

Hướng dẫn giải :

Đọc lại kiến thức về biện pháp điệp từ, điệp ngữ với biện pháp lặp cấu trúc

Lời giải chi tiết :

Câu hỏi:

Chỉ ra biện pháp tu từ lặp cấu trúc trong bài thơ Gai (Mai Văn Phấn) và phân tích tác dụng của biện pháp đó.

Hướng dẫn giải :

Nhớ lại kiến thức về biện pháp tu từ lặp cấu trúc

Đọc kĩ bài thơ Gai (Mai Văn Phấn)

Lời giải chi tiết :

- Phép lặp thứ nhất: Sớm /Hái bông hoa hồng/Chiều / Gai cào mộng mị.

- Phép lặp thứ hai: Sẹo/ Lên xanh biếc thế/ Gai/ Trong hồn đơn hoa.

→ Tác dụng: Tổ chức cấu trúc thơ kép nhấn mạnh sự song song và đối lập giữa cái đẹp và nỗi đau, thành quả sáng tạo và những tổn thương phải trải qua để có được thành quả đó.

Câu hỏi:

Chỉ ra biện pháp tu từ lặp cấu trúc trong các ví dụ sau, trong số đó, hãy xác định đâu là phép đối

(Nam Cao, Bài học quét nhà)

b.Anh em đừng nghĩ Tết tôi nghèo,

Tiền bạc trong kho chửa lĩnh tiêu.

Rượu cúc nhận đem, hàng biếng quẩy,

Trà sen mượn hỏi, giá còn kiêu.

Bánh chưng sắp gói, e nồm chảy

Giò lụa toan làm, sợ nắng thiu.

Thôi thế thì thôi đành Tết khác,

Anh em đừng nghĩ Tết tôi nghèo

(Trần Tế Xương, Cảm Tết)

Hướng dẫn giải :

Đọc và nhớ lại kiến thức về biện pháp tu từ lặp cấu trúc

Đọc kĩ 2 văn bản

Lời giải chi tiết :

a. Phép lặp cấu trúc: “ Nói một mình, mắng! Vấp ngã, mắng! Đi chậm, mắng! Bữa ăn không có thức ăn, ngả ngốn không ăn được, mắng!...” → Nhấn mạnh sự lặp đi lặp lại và tăng tiến của hành động la mắng vô lý của người mẹ.

b. Trong bài thơ trên, việc lặp cấu trúc ngữ pháp có sự đối lập về từ ngữ, thanh điệu đã làm nên phép đối. Đây là phép đối giữa hai dòng thơ 7 chữ:

- Rượu cúc nhận đem, hàng biếng quẩy,/Trà sen mượn hỏi, giá còn kiêu.

- Bánh chưng sắp gói, e nồm chảy/Giò lụa toan làm, sợ nắng thiu.

→ Tác dụng: Nhấn mạnh lý do thiếu thốn những món ngon ngày tế(do những yếu tố khách quan chứ không phải do nghèo) nhằm mục đích tạo tiếng cười hài hước.