Câu hỏi 1 Ôn tập Tiếng Việt trang 141 Văn 9 Chân trời sáng tạo: Cũng mừng cho mẹ con em. Con nó đâu, sao anh lại ngồi một mình thế?...

Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:

Người vợ - Em mua được đủ các thứ rồi đây. Các ông, các bà ấy cứ xúm lại hỏi thăm anh, ai

cũng mừng cho mẹ con em. Con nó đâu, sao anh lại ngồi một mình thế?

Người chồng - Bỏ các thứ ấy rồi đi đi.

Người vợ - Ô hay! Đi đâu?

Người chồng - Muốn đi đâu thì đi. Tôi không muốn nhìn thấy cô nữa!

(Nguyễn Đình Thi, Cái bóng trên tường) a. Xác định các câu rút gọn và câu đặc biệt có trong lời thoại ở đoạn trích trên. Chỉ ra dấu hiệu để phân biệt hai kiểu câu này.

b. Thêm các thành phần phụ (trạng ngữ, thành phần tình thái, thành phần phụ chú,...) vào câu “Bỏ các thứ ấy rồi đi đi!”. Nhận xét sự khác biệt giữa câu trong đoạn trích và (các) câu em vừa viết. c. Phân tích cấu trúc cú pháp của các câu được in đậm trong đoạn trích trên. Xác định câu nào là câu đơn, câu nào là câu ghép và nêu tác dụng của việc lựa chọn các kiểu câu ấy.

Hướng dẫn giải :

Gợi nhớ kiến thức về phần Tiếng Việt để thực hiện yêu cầu

Lời giải chi tiết :

a.

- Câu rút gọn:

Bỏ các thứ ấy rồi đi đi.

Đi đâu?

Muốn đi đâu thì đi

- Câu đặc biệt: Ô hay!

- Dấu hiệu: Câu đặc biệt là câu thể hiện tình thái, câu rút gọn là câu có thể khôi phục lại thành phần rút gọn.

b. Thêm trạng ngữ: Bây giờ bỏ các thứ ấy xuống rồi đi đi

Nhận xét sự khác biệt

- Câu trong đoạn trích: Ngắn gọn, súc tích. Thể hiện sự dứt khoát, mạnh mẽ. Mang tính mệnh lệnh, yêu cầu.

- Khi thêm thành phần phụ của câu, câu dài hơn và không bộc lộ hết được sự dứt khoát của nhân vật.

c. Phân tích cấu trúc ngữ pháp

Em // mua được đủ các thứ rồi đây.

CN VN

=> Câu đơn

Các ông, các bà ấy // cứ xúm lại hỏi thăm anh, ai // cũng mừng cho mẹ con em.

CN1 VN1 CN2 VN2

=> Câu ghép

Tôi // không muốn nhìn thấy cô nữa!

CN VN

=> Câu đơn

- Tác dụng của việc lựa chọn câu đơn:

+ Diễn đạt các ý đơn giản, ít phức tạp.

+ Tạo sự cô đọng, súc tích cho câu văn.

+ Nhấn mạnh vào một ý chính.

- Tác dụng của việc lựa chọn câu ghép:

+ Diễn đạt các ý phức tạp, có mối quan hệ logic với nhau.

+ Cung cấp nhiều thông tin hơn trong một câu.

+ Tạo sự liên kết chặt chẽ giữa các ý trong câu.