Đọc trang 32 SBT Văn 8 tập 2- Chân trời sáng tạo: Tác dụng của việc sử dụng phương tiện phi ngôn ngữ trong kiểu văn bản này là gì? :...

Câu hỏi:

Em hãy nêu điểm giống và khác nhau giữa văn bản thông tin giải thích một hiện tượng tự nhiên (đã học ở bài Những bí ẩn của thế giới tự nhiên, Ngữ văn 8, tập một) và văn bản thông tin giới thiệu một cuốn sách hoặc một bộ phim.

Hướng dẫn giải :

Đọc lại phần viết về văn bản thông tin giải thích một hiện tượng tự nhiên trong mục Tri thức Ngữ văn (bài Những bí ẩn của thế giới tự nhiên, Ngữ văn 8, tập một) và phần viết về văn bản thông tin giới thiệu một cuốn sách hoặc một bộ phim trong mục Tri thức Ngữ văn (bài Cánh cửa mở ra thế giới, Ngữ văn 8, tập hai), sau đó, rút ra những điểm giống và khác nhau giữa hai thể loại này.

Lời giải chi tiết :

a. Giống:

- Đều thuộc loại văn bản thông tin

-Kết hợp phương tiện ngôn ngữ và phi ngôn ngữ

- Có thể có sa-pô hoặc không có sa-pô

b. Khác:

Văn bản thông tin giải thích một hiện tượng tự nhiên:

- Mục đích: giải thích một hiện tượng tự nhiên

- Cấu trúc:

+ Phần mở đầu: giới thiệu khái quát về quá trình xảy ra hiện tượng tự nhiên

+Phần nội dung: giải thích nguyên nhân và cách thức diễn ra hiện tượng.

+ Phần kết thúc (không bắt buộc): trình bày sự việc cuối của hiện tượng hoặc tóm tắt nội dung giải thích.

Văn bản thông tin giới thiệu một cuốn sách hoặc một bộ phim:

- Mục đích: giới thiệu, khuyến khích mọi người đọc cuốn sách hoặc xem bộ phim.

- Cấu trúc:

+ Phần 1: nêu một số thông tin về cuốn sách/ bộ phim (tên tác phẩm, tên tác giả hoặc đạo diễn, diễn viên, người quay phim,…) và trình bày ấn tượng hoặc nêu nhận xét khái quát của người viết đối với cuốn sách/ bộ phim.

+ Phần 2: tóm tắt ngắn gọn nội dung cuốn sách/ bộ phim và trình bày nhận xét, đánh giá của người viết về giá trị của cuốn sách/ bộ phim.

+Phần 3: khẳng định giá trị của cuốn sách/ bộ phim và đề xuất/ khuyến khích mọi người nên đọc/ xem.

Câu hỏi:

Có phải tất cả các văn bản thông tin giới thiệu một cuốn sách hoặc một bộ phim đều có sa-pô hay không? Mục đích của sa-pô trong văn bản là gì?

Hướng dẫn giải :

Dựa vào những gì đã học trong mục Tri thức Ngữ văn và trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết :

- Không phải văn bản nào cũng có sa-pô.

- Mục đích của sa-pô là trình bày tóm tắt nội dung bài viết và thu hút sự chú ý của người đọc.

Câu hỏi:

Tác dụng của việc sử dụng phương tiện phi ngôn ngữ trong kiểu văn bản này là gì?

Hướng dẫn giải :

Có thể dựa vào hình ảnh bìa sách trong bài giới thiệu và trả lời câu hỏi bằng cách hình dung nếu bài giới thiệu sách không có hình ảnh cuốn sách thì tác động của bài giới thiệu đến người đọc sẽ thế nào.

Lời giải chi tiết :

Tác dụng của việc sử dụng phương tiện phi ngôn ngữ trong kiểu văn bản này là truyền tải thông tin về tác phẩm được giới thiệu một cách sinh động, hấp dẫn người đọc.

Câu hỏi:

Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi bên dưới:

a. Vẽ sơ đồ cấu trúc của văn bản và tóm tắt nội dung từng phần (làm vào vở).

b. Xác định thông tin cơ bản, thông tin chi tiết và vẽ sơ đồ thể hiện mối quan hệ giữa các chi tiết và thông tin cơ bản của văn bản trên.

c. Tác giả viết văn bản này nhằm mục đích gì?

d. Quan sát kĩ hình bìa sách và trả lời câu hỏi: Tác dụng của việc sử dụng hình ảnh bìa sách trong văn bản này là gì?

đ. Đọc lại nội dung văn bản, đối chiếu với nhan đề của văn bản và trả lời câu hỏi: Nhan đề “Con chim xanh biếc bay về” - cổ tích cho người lớn có thể hiện được nội dung bài viết hay không? Dựa trên cơ sở nào để khẳng định như vậy?

Hướng dẫn giải :

Xác định từ khóa của các câu hỏi kết hợp cùng việc phân tích hình ảnh, chi tiết thơ để có thể hoàn thiện những yêu cầu mà đề bài đưa ra.

Lời giải chi tiết :

a. Em có thể tự sáng tạo sơ đồ cấu trúc của văn bản dựa trên gợi ý tóm tắt nội dung từng phần như sau:

- Sa-pô: giới thiệu tóm tắt nội dung bài viết.

- Phần 1 (đoạn 1): cung cấp thông tin và nêu nhận xét khái quát về tác phẩm.

- Phần 2 (đoạn 2 đến đoạn 15): tóm tắt nội dung kết hợp với việc đánh giá nội dung và nghệ thuật của tác phẩm.

-Phần 3 (đoạn 16 đến đoạn 17): khẳng định ý nghĩa của tác phẩm.

b.

c. Mục đích của tác giả khi viết văn bản này là giới thiệu cuốn sách và nêu những nhận xét của bản thân khi đọc cuốn sách.

d. Tác dụng của việc sử dụng hình ảnh bìa sách là tăng tính trực quan cho bài giới thiệu sách.

đ. Nhan đề đã thể hiện nội dung bài viết, đồng thời là cảm nhận của người viết về cuốn sách. Bằng chứng là: trong bài viết, nhiều lần tác giả dùng từ “cổ tích” để nhấn mạnh đây là câu chuyện tình yêu đẹp, buồn nhưng kết thúc có hậu.