Bài 22. Cơ cấu kinh tế, tổng sản phẩm trong nước và tổng thu nhập quốc gia Địa lý 10 Kết nối tri thức: Dựa vào thông tin trong mục 1, hãy: Trình bày khái niệm cơ cấu kinh tế...

Câu hỏi:

Hướng dẫn giải câu hỏi mục 1b trang 65

Dựa vào thông tin trong mục 1, hãy:

- Trình bày khái niệm cơ cấu kinh tế.

- Phân biệt cơ cấu kinh tế theo ngành, theo thành phần kinh tế và theo lãnh thổ.

Hướng dẫn giải :

Đọc thông tin mục 1 (cơ cấu kinh tế).

Lời giải chi tiết :

- Khái niệm cơ cấu kinh tế:

Cơ cấu kinh tế là tổng thể các ngành, lĩnh vực, bộ phận kinh tế có quan hệ hữu cơ tương đối ổn định hợp thành.

- Phân biệt cơ cấu kinh tế theo ngành, theo thành phần kinh tế và theo lãnh thổ:

Cơ cấu theo ngành:

- Thành phần: gồm 3 ngành (Nông – lâm – thủy sản, công nghiệp – xây dựng và dịch vụ).

- Ý nghĩa:

+ Biểu thị tỉ trọng, vị trí và mối quan hệ giữa các ngành trong nền kinh tế.

+ Phản ánh trình độ phát triển của nền sản xuất xã hội.

Cơ cấu theo thành phần kinh tế:

- Thành phần: 2 thành phần kinh tế (Kinh tế trong nước gồm kinh tế Nhà nước và kinh tế ngoài Nhà nước, Kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài).

- Ý nghĩa:

+ Cho biết sự tồn tại của các thành phần tham gia hoạt động kinh tế.

+ Phản ánh khả năng khai thác năng lực tổ chức sản xuất kinh doanh => có sự thay đổi ở các giai đoạn khác nhau.

Cơ cấu theo lãnh thổ:

- Thành phần: vùng kinh tế, khu kinh tế,…

- Ý nghĩa:

+ Cho biết mối quan hệ của các bộ phận lãnh thổ hợp thành nền kinh tế.

+ Phản ánh trình độ phát triển, thế mạnh đặc thù của mỗi lãnh thổ.

Câu hỏi:

Giải câu hỏi mục 2 trang 66

Dựa vào thông tin trong mục 2, hãy:

- So sánh sự khác nhau giữa GDP và GNI.

- Cho biết trong trường hợp nào GDP lớn hơn GNI và trong trường hợp nào GDP nhỏ hơn GNI.

Hướng dẫn giải :

Đọc thông tin mục 2 (Tổng sản phẩm trong nước và thu nhập quốc gia).

Lời giải chi tiết :

* Sự khác nhau giữa GDP và GNI:

- GDP (tổng sản phẩm trong nước hay tổng sản phẩm quốc nội):

+ GDP = tổng giá trị hàng hóa + dịch vụ được sản xuất trong phạm vi lãnh thổ 1 quốc gia trong 1 năm.

+ GDP tạo ra bởi các thành phần kinh tế hoạt động trong lãnh thổ 1 quốc gia trong 1 năm, gồm cả thành phần kinh tế trong nước và nước ngoài hoạt động tại quốc gia đó.

+ GDP: phân tích quy mô, cơ cấu, tốc độ tăng trưởng và sức mạnh kinh tế của 1 quốc gia.

- GNI (tổng thu nhập quốc gia):

+ GNI = tổng giá trị sản phẩm hoàng hóa + dịch vụ do tất cả công dân 1 quốc gia tạo ra trong 1 năm.

+ GNI tạo ra bởi công dân mang quốc tịch quốc gia đó trong 1 năm (có thể tạo ra giá trị trong và ngoài lãnh thổ quốc gia đó).

+ GNI: đánh giá sự tăng trưởng kinh tế của mỗi quốc gia 1 cách đầy đủ và đúng thực lực.

* Trường hợp:

- GDP lớn hơn GNI: Khi giá trị thành phần kinh tế nước ngoài tạo ra trong nước lớn hơn giá trị công dân quốc gia đó tạo ra ở nước ngoài.

- GDP nhỏ hơn GNI: Khi giá trị thành phần kinh tế nước ngoài tạo ra trong nước nhỏ hơn giá trị công dân quốc gia đó tạo ra ở nước ngoài.

Câu hỏi:

Giải bài luyện tập trang 66

Cho bảng số liệu:

- Vẽ biểu đồ thể hiện cơ cấu GDP phân theo ngành của Việt Nam, năm 2019.

- Nhận xét và giải thích về cơ cấu GDP phân theo ngành của Việt Nam, năm 2019.

Hướng dẫn giải :

- Xác định biểu đồ thích hợp: “thể hiện cơ cấu” => biểu đồ tròn.

- Cách vẽ biểu đồ:

+ Vẽ 1 hình tròn bán kính phù hợp với trang vở/giấy.

+ Kẻ 1 đường bán kính hướng 12 giờ.

+ Dùng thước đo góc để thể hiện tỉ trọng từng ngành.

+ Dùng thước đo góc để thể hiện tỉ trọng từng ngành. Ví dụ: thể hiện tỉ trọng ngành nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản (15,5%) lên biểu đồ, ta lấy 15,5 x 3,6 = 55,8°.

+ Chú thích và ghi tên biểu đồ.

- Dựa vào biểu đồ đã vẽ để nhận xét và giải thích.

Lời giải chi tiết :

* Vẽ biểu đồ:

Biểu đồ cơ cấu GDP phân theo ngành của Việt Nam, năm 2019 (%)

* Nhận xét:

Cơ cấu GDP phân theo ngành của Việt Nam năm 2019:

- Ngành dịch vụ chiếm tỉ trọng cao nhất trong cơ cấu GDP (64,2%).

- Tiếp đến là ngành công nghiệp và xây dựng chiếm 38,3%; ngành nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản chiếm tỉ trọng nhỏ nhất (15,5%).

=> Nguyên nhân: Do nước ta đang đẩy mạnh quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, chú trọng phát triển ngành công nghiệp – xây dựng và dịch vụ.

Câu hỏi:

Giải bài vận dụng trang 66

Tìm hiểu và cho biết GDP và GDP bình quân đầu người của Việt Nam năm gần đây nhất.

Hướng dẫn giải :

Tìm kiếm thông tin trên Internet.

Lời giải chi tiết :

Năm 2020:

- GDP Việt Nam đạt khoảng 271,2 tỉ USD.

- GDP bình quân đầu người: 2 788,7 USD/người.