Bài 12. Nước biển và đại dương Địa lý 10 Kết nối tri thức: Thông tin trong mục 1, hãy trình bày tính chất của nước biển và đại dương...

Câu hỏi:

Giải câu hỏi mục 1 trang 41

Đọc thông tin trong mục 1, hãy trình bày tính chất của nước biển và đại dương.

Hướng dẫn giải :

- Đọc thông tin trong mục 1 (Tính chất của nước biển và đại dương).

- Chú ý 2 yếu tố: độ muối và nhiệt độ của nước biển và đại dương.

Lời giải chi tiết :

Tính chất của nước biển và đại dương:

- Độ muối:

+ Độ muối trung bình của nước biển: 35‰.

+ Tăng/giảm phụ thuộc lượng bốc hơi, lượng mưa và lượng nước sông đổ vào.

+ Thay đổi theo vĩ độ: Vùng Xích đạo (34,5‰), vùng chí tuyến (36,8‰), vùng ôn đới (35‰), vùng gần cực (34‰).

+ Thay đổi theo độ sâu.

- Nhiệt độ:

+ Nhiệt độ trung bình đại dương thế giới: 17oC.

+ Giảm dần từ Xích đạo về 2 cực: Đới nóng (27 – 28oC), ôn đới (15 – 16oC), đới lạnh (dưới 1oC).

+ Giảm dần theo độ sâu.

Câu hỏi:

Đáp án câu hỏi mục 2a trang 42

Dựa vào thông tin trong mục a và hình 12.1, 12.2, hãy giải thích hiện tượng sóng biển.

Hướng dẫn giải :

Đọc thông tin trong mục a (Sóng biển) và quan sát các hình 12.1, 12.2.

Lời giải chi tiết :

Hiện tượng sóng biển:

- Sóng biển là sự dao động của nước biển theo chiều thẳng đứng.

- Nguyên nhân hình thành: chủ yếu do gió (gió càng mạnh, sóng càng lớn).

=> Sóng thần hình thành khi ngoài khơi xảy ra động đất hay núi lửa ngầm.

Chú ý: Khi đứng trên bờ, ta thấy sóng xô vào bờ (có cảm giác nước di chuyển theo chiều ngang), nhưng thực chất nước chỉ dao động tại chỗ.

Gợi ý giải câu hỏi mục 2b trang 42

Dựa vào thông tin trong mục b và các hình 12.3, 12.4, hãy:

- Giải thích hiện tượng thủy triều.

- Cho biết khi dao động thủy triều có biên độ lớn nhất và nhỏ nhất thì ở Trái Đất thấy hình dạng Mặt Trăng như thế nào.

Hướng dẫn giải :

Đọc thông tin trong mục b (Thủy triều), quan sát các hình các hình 12.3, 12.4.

Lời giải chi tiết :

- Hiện tượng thủy triều:

+ Thủy triều là hiện tượng nước biển dâng cao và hạ thấp theo quy luật hằng ngày.

+ Nguyên nhân sinh ra: chủ yếu do lực hấp dẫn của Mặt Trăng, Mặt Trời và lực li tâm của Trái Đất.

+ Thủy triều lên xuống với biên độ thay đổi theo không gian và thời gian.

- Ở Trái Đất thấy hình dạng Mặt Trăng:

+ Khi dao động thủy triều có biên độ lớn nhất: trăng tròn hoặc không trăng.

+ Khi dao động thủy triều có biên độ nhỏ nhất: trăng khuyết.

Gợi ý giải câu hỏi mục 2c trang 43

Dựa vào thông tin trong mục c, hình 12.5, hãy:

- Trình bày chuyển động của các dòng biển trong đại dương.

- Kể tên một số dòng biển trong các đại dương.

Hướng dẫn giải :

Đọc thông tin trong mục c(Dòng biển) và quan sát hình 12.5 (Chú ý dòng biển nóng được kí hiệu bằng đường mũi tên màu đỏ, dòng biển lạnh được kí hiệu bằng đường mũi tên màu xanh).

Lời giải chi tiết :

- Chuyển động của các dòng biển trong đại dương:

+ Dòng biển nóng: xuất phát từ vùng vĩ độ thấp chảy về vùng vĩ độ cao.

+ Dòng biển lạnh: xuất phát từ vùng vĩ độ cao chảy về vùng vĩ độ thấp.

- Một số dòng biển trong các đại dương:

Câu hỏi:

Đáp án câu hỏi mục 3 trang 44

Đọc thông tin trong mục 3, hãy nêu vai trò của biển và đại dương đối với phát triển kinh tế - xã hội.

Hướng dẫn giải :

Đọc thông tin trong mục 3 (Vai trò của biển và đại dương đối với phát triển kinh tế - xã hội).

Lời giải chi tiết :

Vai trò của biển và đại dương đối với phát triển kinh tế - xã hội :

- Cung cấp nguồn tài nguyên quý giá: sinh vật, khoáng sản, năng lượng,…

- Môi trường cho các hoạt động kinh tế - xã hội: đánh bắt và nuôi trồng thủy sản, GTVT, du lịch,…

- Góp phần điều hòa khí hậu, đảm bảo sự đa dạng sinh học.

Câu hỏi:

Giải bài luyện tập 1 trang 44

Giải thích sự khác biệt về nhiệt độ và độ muối của các biển và đại dương.

Hướng dẫn giải :

Chú ý đến các yếu tố ảnh hưởng đến nhiệt độ và độ muối của các biển và đại dương.

Lời giải chi tiết :

- Có sự khác biệt về nhiệt độ của các biển và đại dương do:

+ Nhiệt độ của biển và đại dương thay đổi theo mùa.

+ Khác nhau về vĩ độ giữa các biển và đại dương.

+ Nhiệt độ giảm theo độ sâu.

- Có sự khác biệt về độ muối của các biển và đại dương do:

+ Sự khác nhau về lượng bốc hơi, lượng mưa và lượng nước sông đổ vào.

+ Vĩ độ.

+ Độ sâu của biển và đại dương.

Giải bài luyện tập 2 trang 44

Phân biệt ba dạng vận động của nước biển: sóng, thủy triều, dòng biển.

Hướng dẫn giải :

Có thể lập bảng để dễ so sánh, theo các tiêu chí: Khái niệm, nguyên nhân.

Lời giải chi tiết :

Câu hỏi:

Giải bài vận dụng trang 44

Tìm hiểu thông tin, cho biết vai trò của biển đối với kinh tế - xã hội nước ta.

Hướng dẫn giải :

Tìm kiếm thông tin trên Internet hoặc sách báo.

Lời giải chi tiết :

Vai trò của biển đối với kinh tế - xã hội nước ta (Biển Đông):

- Cung cấp nguồn tài nguyên quý giá: khoáng sản (dầu mỏ, khí đốt, muối), thủy sản, năng lượng (sóng biển, thủy triều),…

- Hệ sinh thái rừng ngập cho năng suất sinh học cao, đặc biệt là sinh vật nước lợ.

- Điều hòa khí hậu: Nhờ có Biển Đông mang lại cho nước ta lượng mưa và độ ẩm lớn nên khí hậu bớt khắc nghiệt (thiên nhiên khác hẳn các nước cùng vĩ độ ở Tây Nam Á và Bắc Phi).

- Môi trường cho các hoạt động kinh tế: giao thông vận tải trên biển, nuôi trồng và đánh bắt thủy sản, du lịch,…