Giải bài tập 1 Đọc và thực hành tiếng Việt trang 13 SBT Văn 10 Kết nối tri thức: Xác định câu chủ đề và thông tin chính được trình bày trong đoạn trích....

Đọc lại đoạn 4 của văn bản Sự sống và cái chết trong SGK Ngữ văn 10, tập hai (tr. 76) và trả lời các câu hỏi: 

Câu 1

Xác định câu chủ đề và thông tin chính được trình bày trong đoạn trích.

Hướng dẫn giải :

- Đọc lại đoạn 4 của văn bản Sự sống và cái chết.

- Tìm câu chủ đề và thông tin chính.

Lời giải chi tiết :

Câu chủ đề trong đoạn trích: “Các loài tiến hoá và tự hoàn thiện dần bởi vì chúng phải đấu tranh để sinh tồn và bởi vì cái chết đang chờ chúng ở cuối con đường”. Thông tin chính được trình bày trong đoạn trích là vai trò của cái chết đối với sự sống và sự tiến hoá của các loài sinh vật.

Câu 2

Thông tin chính này được triển khai cụ thể thành các ý phụ và chi tiết nào? 

Hướng dẫn giải :

- Đọc lại đoạn 4 của văn bản Sự sống và cái chết.

- Tìm các luận cứ được tác giả sử dụng để triển khai chủ đề.

Lời giải chi tiết :

Thông tin chính được triển khai thành các ý phụ và chi tiết: 

– Cái chết là một phần của sự sống và là động lực tiến hoá của các loài sinh vật. 

– Không có cái chết, sẽ không có sự tiến hoá.

Câu 3

Các số liệu được nhắc tới trong đoạn trích có tác dụng gì? 

Hướng dẫn giải :

- Đọc lại đoạn 4 của văn bản Sự sống và cái chết.

- Chú ý vào các số liệu được nêu trong đoạn trích.

- Rút ra ý nghĩa của số liệu đó.

Lời giải chi tiết :

- Các số liệu được nhắc tới trong đoạn trích (“300 000 năm sau Bích Beng (Big Bang)”, “13,7 tỉ năm sau vụ nổ khởi thuỷ”) 

- Ý nghĩa: Giúp người đọc hình dung cụ thể hơn sự bất biến, không tiến hoá của các loài vô sinh, qua đó nhấn mạnh vai trò của cái chết đối với sự tiến hoá ở các loài sinh vật trên Trái Đất.

Câu 4

 “Cái chết cho phép sự sống tiến lên. Nó là một phần không thể tách rời của sự sống.”. Những thông tin này gợi cho bạn suy nghĩ gì? 

Hướng dẫn giải :

- Đọc lại đoạn 4 của văn bản Sự sống và cái chết.

- Vận dụng kiến thức của bản thân để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết :

Đây là một câu hỏi mở. Mỗi HS bằng kinh nghiệm sống, quan niệm sống riêng của mình có thể đưa ra những câu trả lời khác nhau.

Gợi ý:

Giữa “đấu tranh sinh tồn” và “tiến hoá”, giữa “sự sống” và “cái chết” là hai mặt đối lập nhau, nhưng lại có quan hệ gắn bó chặt chẽ và song hành với nhau. 

- Khoảng cách giữa sự sống và cái chết rất mong manh, đòi hỏi sinh vật phải đấu tranh để sinh tồn. Trước bị cái chết đe doạ, đòi hỏi chúng phải có sức đề kháng mãnh liệt và bật dậy bằng cách thể hiện một sức sáng tạo. Cái chết cho phép sự sống tiến lên.