Bài tập Thực hành tiếng Việt trang 7 vở thực hành Văn 8: Tác dụng của việc sử dụng biệt ngữ “làm xe” trong phóng sự Tôi kéo xe của Tam Lang...

Câu hỏi:

Câu 1 trang 7, VTH Văn 8 tập 1

Biệt ngữ xã hội ở câu a:…

Căn cứ để xác định:…

Nghĩa:…

Biệt ngữ xã hội ở câu b:…

Căn cứ để xác định:…

Nghĩa:…

Hướng dẫn giải :

Đọc lại khái niệm biệt ngữ xã hội để xác định biệt ngữ trong câu.

Lời giải chi tiết :

Biệt ngữ xã hội ở câu a: “gà”

Căn cứ để xác định: Từ gà chỉ một loại gia cầm nhưng ở đây lại đặt trong ngữ cảnh của một tổ chức đang tuyển thí sinh

Nghĩa: "gà” ở đây chỉ những học sinh được chọn luyện để thi đấu

Biệt ngữ xã hội ở câu b: “tủ”

Căn cứ để xác định: tủ là vật dụng để chứa đồ bên trong nhưng trong bối cảnh thi cử và ôn tập, tủ là để chỉ việc tập trung học một nội dung nào đó

Nghĩa: tủ là để chỉ việc tập trung học một nội dung nào đó để thi theo kiểu may rủi, nếu trúng đề thì làm bài tốt

Câu hỏi:

Câu 2 trang 7, VTH Văn 8 tập 1

Lí do trong câu “Cái việc lơ đễnh rất hữu ý đó, cái chuyện bỏ quên hộp thuốc lào vẫn là một ám hiệu của Cai Xanh dùng tới mỗi lúc đi tìm bạn để “đánh một tiếng bạc lớn” nghĩa là cướp một đám to”, Nguyễn Tuân phải giải thích cụm từ “đánh một tiếng bạc lớn”:…

Mục đích của tác giả khi dùng cụm từ đó:…

Hướng dẫn giải :

Đọc kỹ cụm từ trong ngoặc và dựa vào ngữ cảnh câu văn để trả lời.

Lời giải chi tiết :

Lí do trong câu “Cái việc lơ đễnh rất hữu ý đó, cái chuyện bỏ quên hộp thuốc lào vẫn là một ám hiệu của Cai Xanh dùng tới mỗi lúc đi tìm bạn để “đánh một tiếng bạc lớn” nghĩa là cướp một đám to”, Nguyễn Tuân phải giải thích cụm từ “đánh một tiếng bạc lớn”: đó là biệt ngữ xã hội, người đọc sẽ cảm thấy lạ và khó hiểu.

Mục đích của tác giả khi dùng cụm từ đó: tái hiện chân thực cách nói năng trong nội bộ một nhóm người mưu toan làm những việc mờ ám, không muốn để người ngoài biết được.

Câu hỏi:

Câu 3 trang 7, VTH Văn 8 tập 1

Tác dụng của việc sử dụng biệt ngữ “làm xe” trong phóng sự Tôi kéo xe của Tam Lang:…

Tác dụng của việc sử dụng biệt ngữ “chim mòng”, “nhà đi săn” và “viên đạn” trong phóng sự Cạm bẫy người của Vũ Trọng Phụng:…

Đọc tác phẩm văn học, việc đầu tiên cần làm khi gặp những biệt ngữ xã hội như thế là:…

Hướng dẫn giải :

Em dựa vào kiến thức đọc hiểu văn bản và định nghĩa về biệt ngữ để trả lời.

Lời giải chi tiết :

Tác dụng của việc sử dụng biệt ngữ “làm xe” trong phóng sự Tôi kéo xe của Tam Lang: giúp người đọc có thể hiểu được bối cảnh xã hội thu nhỏ của một nhóm người cụ thể như: lao động, nông dân,...

Tác dụng của việc sử dụng biệt ngữ “chim mòng”, “nhà đi săn” và “viên đạn” trong phóng sự Cạm bẫy người của Vũ Trọng Phụng: giúp người đọc có thể hiểu được bối cảnh xã hội thu nhỏ của một nhóm người cụ thể như: lao động, nông dân,...

Đọc tác phẩm văn học, việc đầu tiên cần làm khi gặp những biệt ngữ xã hội như thế là: cần tìm hiểu nghĩa của chúng được nêu ở cước chú. Trường hợp không có cước chú, cần tìm hiểu từ nguồn khác, ví dụ từ internet hoặc từ điển tiếng Việt để nắm được nghĩa của từng biệt ngữ.

Câu hỏi:

Câu 4 trang 8, VTH Văn 8 tập 1

Biệt ngữ xã hội ở đoạn đối thoại a:…

Nhận xét việc sử dụng:…

Biệt ngữ xã hội ở đoạn đối thoại b:…

Nhận xét việc sử dụng:…

Hướng dẫn giải :

Đọc kỹ các đoạn hội thoại và xác định biệt ngữ dựa vào nhân vật, ngữ cảnh.

Lời giải chi tiết :

Biệt ngữ xã hội ở đoạn đối thoại a: “lầy”

Nhận xét việc sử dụng: Trong ngữ cảnh khác, chẳng hạn nói với bạn bè một cách suồng sã, có thể sử dụng từ lầy với nghĩa lôi thôi, nhếch nhác, chơi không đẹp. Nhưng khi nói với bố như trong ngữ cảnh này, sử dụng biệt ngữ lầy hoàn toàn không phù hợp.

Biệt ngữ xã hội ở đoạn đối thoại b: “hem”

Nhận xét việc sử dụng: Trong trường hợp này, dùng biệt ngữ cũng không phù hợp, vì người nói cần trả lời một cách nghiêm túc câu hỏi của bạn, thể hiện sự quan tâm đến trạng thái tâm lí của một người bạn.