Giải bài 1, 2, 3, 4, 5 trang 110, 111 SGK Văn 7 tập 1 Kết nối tri thức: Thực hành Tiếng Việt...

Hướng dẫn làm bài 1, 2, 3, 4, 5 trang 110, 111 SGK Ngữ văn lớp 7 tập 1 sách Kết nối tri thức với cuộc sống: Soạn bài Thực Hành Tiếng Việt - Bài 5 Màu sắc trăm miền

DẤU CÂU

Bài 1 trang 110 - Văn 7 tập 1 KNTT

Đọc hai câu văn sau và thực hiện những yêu cầu bên dưới:

a. Mùa xuân của tôi – mùa xuân Bắc Việt, mùa xuân của Hà Nội – là mùa xuân có mưa riêu riêu, gió lành lạnh, có tiếng nhạn kêu trong đêm xanh, có tiếng trống chèo vọng lại từ những thôn xóm xa xa, có câu hát huê tình của cô gái đẹp như thơ mộng… 

b. Đẹp quá đi, mùa xuân ơi – mùa xuân của Hà Nội thân yêu, của Bắc Việt thương mến.

(1) Nêu công dụng của dấu gạch ngang trong các câu văn trên.

(2) Theo em, nếu không có các cụm từ được tách ra bởi dấu gạch ngang thì nội dung những câu văn trên sẽ thay đổi như thế nào?

Bài giải :

(1) Công dụng của dấu gạch ngang trong hai câu văn trên: Đánh dấu bộ phận chú thích, giải thích trong câu.

(2) Nếu không có các cụm từ được tách ra bởi dấu gạch ngang thì nội dung những câu văn trên sẽ nếu không có các cụm từ được tách ra bởi dấu gạch ngang thì nội dung những câu văn trên sẽ không rõ ràng, cụ thể về mùa xuân ở đâu, ở nơi nào và làm cho người đọc không có được cảm giác tự nhiên, thân thuộc.

BIỆN PHÁP TU TỪ

Bài 2 trang 110 - Văn 7 tập 1 KNTT

Chỉ ra biện pháp tu từ so sánh trong các câu sau. Cho biết điểm tương đồng giữa các đối tượng được sánh với nhau trong mỗi trường hợp và nêu ý nghĩa của sự tương đồng đó:

a. Tôi yêu sông xanh, núi tím; tôi yêu đôi mày ai như trăng mới in ngần và tôi cũng xây mộng ước mơ, nhưng yêu nhất mùa xuân không phải là vì thế.

b. Cuối tháng Giêng có những đêm không mưa, trời sáng lung linh như ngọc, chỉ chừng mười giờ tối thì trăng mọc cao lên đỉnh đầu.

Bài giải :

a.

- Biện pháp tu từ so sánh: yêu đôi mày ai như trăng mới in ngần

- Điểm tương đồng giữa các đối tượng được so sánh với nhau: Đôi mày tương đồng với trăng

- Ý nghĩa của sự tương đồng: Giúp câu văn trở nên sinh động, gợi cảm hơn

b.

- Biện pháp tu từ so sánh: trời sáng lung linh như ngọc

- Điểm tương đồng giữa các đối tượng được so sánh với nhau: trời sáng – ngọc

- Ý nghĩa của sự tương đồng: Giúp câu văn trở nên sinh động, gợi cảm hơn

Bài 3 trang 111 - Văn 7 tập 1 KNTT

Hãy chỉ ra các biện pháp tu từ được dùng trong các câu văn sau và nêu tác dụng của biện pháp tư từ đó:

a. Chàng trai kia khi yêu mùa xuân, phải chăng là tại lúc đôi mùa giao tiễn nhau, chàng tưởng như nghe thấy đồi núi chuyển mình, sông hồ rung động trong cuộc đổi thay thường xuyên của cuộc đời?

b. Trên giàn hoa lí, vài con ong siêng năng đã bay đi kiếm nhị hoa.

Bài giải :

a.

- Biện pháp tu từ: Nhân hóa: đồi núi chuyển mình, sông hồ rung động

- Tác dụng: Giúp câu văn trở nên sinh động, có hồn hơn

b.

- Biện pháp tu từ: Nhân hóa: con ong siêng năng

- Tác dụng: Giúp câu văn trở nên sinh động, có hồn hơn

Bài 4 trang 111 - Văn 7 tập 1 KNTT

Đọc câu văn sau và thực hiện các yêu cầu:

Ai bảo được non đừng thương nước, bướm đừng thương hoa, trăng đừng thương gió; ai cấm được trai thương gái, ai cấm được mẹ yêu con, ai cấm được cô gái còn son nhớ chồng thì mới hết được người mê luyến mùa xuân.

a. Chỉ ra biện pháp tu từ ở những cụm từ in đậm trong câu văn trên.

b. Biện pháp tu từ đó còn được thể hiện ở những từ ngữ nào khác trong câu?

c. Nêu tác dụng của biện pháp tu từ đó.

Bài giải :

a. Biện pháp tu từ ở đây là dùng điệp ngữ “ai cấm được”.

b. Trong câu biên pháp tư từ điệp ngữ còn được dùng với từ “thương” như: thương nước, thương hoa, thương gió, thương gái.

c. Tác dụng: Nhấn mạnh và khẳng định điều tác giả muốn nói.

Bài 5 trang 111 - Văn 7 tập 1 KNTT

Hãy nêu tác dụng của biện pháp tu từ so sánh trong câu văn sau và cho biết cách so sánh trong câu này có gì khác so với cách so sánh trong những câu ở bài tập 2:

Nhựa sống ở trong người căng lên như máu căng lên trong lộc của loài nai, như mầm non của cây cối, nằm im mãi không chịu được, phải trỗi ra thành những cánh lá nhỏ li ti giơ tay vẫy những cặp uyên ương đứng cạnh.

Bài giải :

- Tác dụng của biện pháp tu từ so sánh: Tăng tính gợi hình, gợi cảm cho câu văn

- Cách so sánh trong câu này khác với cách so sánh trong những câu văn ở bài tập 2: Nhấn mạnh, nâng cao hơn tính chất của sự vật, sự việc.