1. ĐỌC HIỂU (6,0 điểm)

Đọc ngữ liệu sau và trả lời các câu hỏi:

MÁI ẤM NGÔI NHÀ

Nếu ngọn gió nào dẫn con đến phương trời xa thẳm

Con đừng quên lối về nhà

Nơi thung sâu khơi nguồn ngọn gió...

Nếu cánh chim nào chở con lên thăm mặt trời cháy đỏ

Con đừng quên lối về nhà

Nơi sớm chiều vẫn nhen ngọn lửa

Nếu vạt mây nào đưa con lên chơi với ngôi sao xanh biếc

Con đừng quên lối về nhà

Suối trong con tắm mình thuở bé... ?

(Trương Hữu Lợi, Mái ấm ngôi nhà, Bài tập Ngữ văn 6, Tập một sách kết nối tri thức, NXB GDVN, 2022, Tr.14)

Thực hiện các yêu cầu:

Câu 1. Bài thơ Mái ấm ngôi nhà được viết theo thể thơ nào?

Câu 2. Bài thơ là lời nhắn nhủ của ai với ai?

Câu 3. Hãy tìm những dòng thơ nói về “nhà” trong bài thơ. Những dòng thơ này giúp em cảm nhận như thế nào về “nhà”?

Câu 4. Biện pháp tu từ nào được sử dụng trong bài thơ? Việc sử dụng biện pháp tu từ đó có tác dụng gì? (1,0 điểm)

Câu 5. Đọc các câu sau:

(1) - Suối trong con tắm mình thuở bé ...?

(2) - Trong lớp này, Minh là học sinh giỏi nhất.

1. Giải thích nghĩa của từ “trong” ở câu (1) và (2).
2. Nghĩa của từ “trong” ở câu (1) và (2) có liên quan với nhau không? Từ “trong” ở câu (1) và (2) là từ đồng âm hay từ đa nghĩa?

Câu 7. Có ý kiến cho rằng: Gia đình chính là cái nôi yêu thương, là nơi tiếp thêm cho ta sức mạnh, là điểm tựa tinh thần vững chắc cho mỗi người. Em có đồng ý với ý kiến đó không? Vì sao?

 

Câu 1 :

Bài thơ "Mái ấm ngôi nhà" được viết theo thể thơ tự do.

Câu 2 :

Bài thơ là lời nhắn nhủ của người mẹ với con.

Câu 3 :

Những dòng thơ nói về “nhà” trong bài thơ là:

“Con đừng quên lối về nhà / Nơi thung sâu khơi nguồn ngọn gió”

“Con đừng quên lối về nhà / Nơi sớm chiều vẫn nhen ngọn lửa”

“Suối trong con tắm mình thuở bé”

Những dòng thơ này giúp cảm nhận “nhà” như một nơi ấm cúng, an toàn và đầy kỷ niệm. "Nhà" là nơi có nguồn gốc, có tình yêu thương và những ký ức gắn bó từ thuở bé.

Câu 4 :

Bài thơ sử dụng biện pháp tu từ "nhân hóa" và "hình ảnh".

Nhân hóa:

Ví dụ như “ngọn gió”, “cánh chim”, “vạt mây” được miêu tả như thể có thể dẫn dắt hoặc đưa đón con người. Điều này làm cho các yếu tố thiên nhiên trở nên gần gũi và có tình cảm.

Hình ảnh:

Bài thơ sử dụng các hình ảnh cụ thể như “thung sâu”, “ngọn lửa”, “suối trong” để tạo nên một bức tranh sinh động về mái ấm gia đình.

Tác dụng của các biện pháp này là tạo ra sự gần gũi, cảm xúc và giúp nhấn mạnh ý nghĩa của việc trở về với mái ấm gia đình.

Câu 5 : 

Câu (1): “Suối trong con tắm mình thuở bé”: Ở đây, “trong” có nghĩa là "sạch, không bị vẩn đục". Câu (2): “Trong lớp này, Minh là học sinh giỏi nhất”: Ở đây, “trong” có nghĩa là "trong phạm vi, giới hạn".

Nghĩa của từ “trong” ở câu (1) và (2) không có liên quan với nhau. Từ “trong” trong câu (1) và câu (2) là từ đa nghĩa vì nó có các nghĩa khác nhau tùy theo ngữ cảnh sử dụng.

Câu 6 : 

Không có 

Câu 7 :

Em đồng ý với ý kiến đó vì:

- Gia đình là cái nôi yêu thương: Gia đình là nơi đầu tiên ta nhận được tình yêu và sự chăm sóc. Những kỷ niệm và tình cảm từ gia đình giúp ta cảm thấy được yêu thương và có giá trị.

- Gia đình là nơi tiếp thêm sức mạnh: Gia đình luôn là nguồn động viên lớn, giúp ta vượt qua khó khăn và thử thách trong cuộc sống. Sự ủng hộ từ gia đình giúp ta cảm thấy mạnh mẽ và tự tin hơn.

- Gia đình là điểm tựa tinh thần vững chắc: Khi gặp khó khăn, gia đình là nơi ta tìm đến để tìm sự an ủi và hỗ trợ. Gia đình cung cấp một nền tảng vững chắc cho ta để phát triển và trưởng thành.

Những lý do này cho thấy gia đình đóng vai trò rất quan trọng trong việc hình thành và duy trì sự ổn định tâm lý và cảm xúc của mỗi người.

`@` `10MN`

`text{Câu 1:}`

`-` Thể thơ: Tự do.

`text{Câu 2:}`

`-` Bài thơ là lời nhắn nhủ của cha hoặc mẹ gửi cho con cái.

`text{Câu 3:}`

`-` Những dòng thơ nói về "nhà" gồm:

`+)` "Con đừng quên lối về nhà"

`+)` "Nơi thung sâu khơi nguồn ngọn gió"

`+)` "Nơi sớm chiều vẫn nhen ngọn lửa"

`+)` "Suối trong con tắm mình thuở bé"

`->` Những dòng thơ này giúp em cảm nhận "nhà" là nơi ấm áp, bình yên, nơi chốn của kỷ niệm và tình thương gia đình.

`text{Câu 4:}`

`-` BPTT: Điệp từ ("Con đừng quên lối về nhà").

`->` Tác dụng: Giúp nhấn mạnh tầm quan trọng của "nhà" và cảm giác gắn bó với mái ấm.

`text{Câu 5:}`

`-` Nghĩa của từ “trong” ở câu `(1):`

`->` Chỉ trạng thái bên trong, ngụ ý về cảm xúc, kỷ niệm.

`-` Nghĩa của từ “trong” ở câu `(2):`

`->` Chỉ sự thuộc về một không gian cụ thể (lớp học).

`-` Nghĩa của từ "trong" ở hai câu không liên quan với nhau.

`-` Từ "trong" ở câu (1) và (2) là từ đồng âm.

`text{Câu 7:}`

`-` Em đồng ý với ý kiến rằng gia đình là cái nôi yêu thương và là điểm tựa tinh thần vững chắc.

`-` Vì: Gia đình cung cấp cho ta sự hỗ trợ, tình thương và nơi để ta trở về, giúp ta có sức mạnh vượt qua khó khăn trong cuộc sống.