kể tên các cuộc đấu tranh của các dân tộc tỉnh  cao bằng từ thế kỷ xl đén thế kỉ xlv

1. Tổ chức hành chính Cao Bằng trong các thế kỷ XI-XIV

Năm 1009, nhà Lý được thành lập. Thời kỳ này, đơn vị hành chính ở miền núi gọi là châu hay đạo. Theo Dư địa chí của Nguyễn Trãi, khi đó Cao Bằng là phủ Bắc Bình thuộc đạo Thái Nguyên, gồm 4 châu: châu Thái Nguyên (sau này đổi tên thành châu Thạch Lâm, nay là các huyện Hoà An, Thạch An, Nguyên Bình, Hà Quảng), châu Quảng Nguyên (nay là huyện Quảng Hòa), châu Thượng Lang (nay là huyện Trùng Khánh) và châu Hạ Lang (nay là huyện Hạ Lang). Một số tài liệu khác cũng nhắc đến rất nhiều tên châu, động thuộc Cao Bằng trong thời Lý như: châu Thảng Do, châu Bình, châu Bà, châu Thạch Tê, châu Thông Nông, châu Định Biên, châu Bình Lâm, châu Môn, châu Lộng Thạch, động Lôi Hỏa, động An, động Vũ Kiến. Đa số các châu đều do các thủ lĩnh hay tù trưởng cai trị.

Thời Trần, Nhà nước tổ chức chính quyền ba cấp: phủ lộ, huyện châu, hương xã. Năm 1242, nhà Trần đổi 24 lộ thời Lý thành 12 lộ. Vào thế kỷ XIV, nhà Trần còn đặt các phủ: Lâm Bình, Thái Nguyên, Lạng Giang (theo Đại Việt sử ký toàn thư và Việt sử thông giám cương mục). Trong đó, phủ Thái Nguyên gồm các tỉnh Cao Bằng, Bắc Kạn và Thái Nguyên ngày nay.

Như vậy, ở các thế kỷ XI-XIV, Cao Bằng chưa phải là một đơn vị hành chính độc lập trực thuộc Trung ương, mà chỉ là một phần của trấn Thái Nguyên.