Đọc đoạn thơ và trả lời những câu hỏi bên dưới: Lận đận đời bà biết mấy nắng mưa Mấy chục năm rồi, đến tận bây giờ Bà vẫn giữ thói quen dậy sớm Nhóm bếp lửa ấp iu nồng đượm Nhóm niềm yêu thương khoại sẵn ngọt bùi Nhóm nồi xôi gạo mới sẻ chung vui Nhóm dậy cả những tâm tình tuổi nhỏ Ôi kỳ lạ và thiêng liêng bếp lừa! " - (Bếp lửa, Bằng Việt) a. Bài thơ Bếp lửa được tác giả sáng tác năm nào? Nêu hoàn cảnh ra đời của bài thơ. (1.0 đ) b. Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ nổi bật nhất trong đoạn thơ trên. (1.0 đ) c. Em hiểu thế nào về câu thơ: Lận đận đời bà biết mấy nắng mưa ? Điều đó có ý nghĩa gì? (1.0 d. Nêu nội dung chính của đoạn thơ trên. (1.0 đ)

Đáp án:

Giải thích các bước giải:

 a)

 – Bằng Việt Bài thơ Bếp lửa được sáng tác năm 1963, khi tác giả đang là sinh viên học ngành Luật ở nước ngoài. Bài thơ được đưa vào tập “Hương cây – Bếp lửa” (1968), tập thơ đầu tay của Bằng Việt và Lưu Quang Vũ.

b)

Từ “nhóm” là động từ được lặp lại bốn lần trong khổ thơ thứ sáu và mang nhiều ý nghĩa khác nhau.

    + Từ “nhóm” trong “nhóm bếp lửa ấp iu nồng đượm” được sử dụng với nghĩa gốc thể hiện hành động làm cho lửa bén tạo ra nhiệt, để đun nấu, đây là bếp lửa thực tế, có thể cảm nhận bằng thị giác, xúc giác.

    + Ba từ “nhóm” còn lại mang ý nghĩa ẩn dụ.

Người bà khơi dậy trong lòng đứa cháu những yêu thương, kí ức đẹp có giá trị trong lòng bà đã nhóm lên, đã khơi dậy niềm yêu thương, những kí ức đẹp, có giá trị trong cuộc đời mỗi người.

    + Bà là người truyền hơi ấm, tình yêu thương, khơi dậy trong lòng đứa cháu những điều tốt đẹp về tình cảm gia đình, niềm lạc quan với cuộc sống.

    + Hình ảnh bếp lửa cũng từ đó in đậm, làm sống dậy những kỉ niệm tuổi thơ trong lòng đứa cháu, nhắc nhở đứa cháu nhớ về nguồn cội, về quê hương.

c)

- Cụm từ “biết mấy nắng mưa” trong câu thơ đầu đoạn: không chỉ nói về những ngày nắng ngày mưa cuộc đời bà từng trải qua mà còn nói tới những vất vả nhọc nhằn mà bà từng nếm trải (đói nghèo,bom đạn,thay con nuôi cháu)

 → Hình ảnh bà chính là hình ảnh người phụ nữ Việt Nam tần tảo, giàu đức hi sinh dù gian truân nhưng vẫn sáng lên tình yêu thương.

d)

nội dung chính :  ta thấy người bà cũng nhắn nhủ cháu rằng, không được quên những năm tháng gian khó mà đầy nghĩa tình mà hai bà cháu đã cùng nhau trải qua. Bà không chỉ nhóm lên ngọn lửa ấm nồng và sáng mãi trong lòng mọi người, bà còn chăm sóc, dạy dỗ, bồi đắp ở cháu một tấm lòng nhân hậu và ước mơ, lẽ sống.

$a.$

Bài thơ được sáng tác năm 1963.

Hoàn cảnh ra đời : Khi tác giả đang là học sinh ngành luật tại nước ngoài

$b.$

BPTT :

+ Điệp ngữ : nhóm 

Tác dụng :

+Tăng tính gợi hình gợi tả , tạo nhịp điệu cho câu thơ

+ Nhấn mạnh hình ảnh người bà tần tảo , vất vả sớm hôm . Bà đã ''nhóm '' lên bao điều tốt đẹp : những tình yêu , những món ăn ngọt bùi và nhóm lên cả tương lai cho đứa cháu nhỏ . Bà cùng bếp lửa đã vun đắp cho trái tim cháu lúc nào cũng cháy , mạnh mẽ và kiên cường  như hôm nay

+ Tình yêu , sự biết ơn , sự trân trọng của đứa cháu trước tình yêu bao la mà bà dành cho mình.

$c.$

Theo em ''lận đận đời bà biết mấy nắng mưa '' đã khẳng định của đời bà vất vả trăm bề. Khi trẻ vấn vả vì con , về già lại lo cho cháu . Nhưng cái khổ theo suốt cuộc đời bà đó chính chiến tranh và nghèo đói . Nhưng dù vậy bà vẫn tần tảo , yêu thương chăm sóc cháu từng ngày.

$d.$ 

Nội dung chính : suy ngẫm về bà và cuộc đời bà