Vì sao gọi rét tháng 3 là rét Nàng Bân?
Theo cách gọi dân gian “Rét nàng Bân” là đợt rét cuối cùng của mùa đông xảy ra vào tháng 3 âm lịch ở miền Bắc Việt Nam. Sau nhiều ngày ấm áp, thậm chí nóng oi tới 32-33 độ C, người dân không khỏi xuýt xoa vì cái rét nàng Bân ùa về.
Tương truyền nàng Bân là một cô gái hiền lành, đức độ, lại rất mực chịu thương chịu khó. Nàng đối xử với mọi người cũng thực chu đáo, tận tụy.
Tính tình ấy không cho phép nàng Bân làm bất cứ việc gì đại khái qua loa.
Từ rửa cái đũa cái bát đến quét sân quét nhà, cũng đều phải sạch sẽ như lau như ly. Đồ đạc xếp đặt phải thật gọn gàng, ngăn nắp. Cơm canh phải ngon, phải dẻo. Còn việc đồng áng, thì từ cày cuốc đến nhặt cỏ, tát nước, rải phân… bao giờ cũng phải tỷ mỷ, cẩn thận. Đến khi cấy cây mạ xuống lại còn cẩn thận tỷ mỷ hơn nữa: cả trăm ngàn khóm đều ngay hàng thẳng lối và giống nhau như một.
Khắp nơi có lẽ chưa thấy ai có thể làm được như nàng. Người ta, không nhiều thì ít, ai cũng có lúc vội vã, nôn nóng. Nhất là khi công việc phải kéo dài khá lâu và quá đơn điệu thì sự vội vã, nôn nóng lại càng hay dễ xảy ra. Nhưng đối với nàng, sự kiên trì nhẫn nại đã thành bản tính, và niềm say mê, đã thành nỗi đam mê, từ lúc đầu đến tận lúc cuối…
Câu chuyện nàng Bân đan áo cho chồng
Nàng Bân lấy chồng vào đầu mùa Đông, ngay sau khi công việc gặt hái vừa xong. Thấy chồng còn thiếu áo ấm, nên nàng bắt tay ngay vào việc quay tơ kéo sợi để chuẩn bị đan một chiếc áo thật ấm, thật đẹp cho chồng.
Những sợi tơ, sợi len của nàng vừa đều đặn lại vừa thực nuột nà óng ả. Rồi nàng đi tìm nhiều thứ vỏ cây, pha chế và nhuộm ra nhiều loại mầu khác nhau. Tiếp đến, nàng ngồi vẽ kiểu áo và các hình trang trí, họa tiết. Lật đi lật lại mãi, chỉ đến kho ưng ý nhất, nàng mới bắt tay ngồi đan.
Tháng một tháng chạp đến rồi cũng qua đi lúc nào, nàng không để ý. Đối với nàng, công việc bao giờ cũng như chỉ vừa mới bắt đầu, luôn mới mẻ và đầy hăm hở. Ấy thế mà ba tháng đã trôi qua…Dân gian có câu: “Nàng Bân đan áo cho chồng/Đan ba tháng ròng mới được cổ tay”.
Đến đầu tháng Ba toàn bộ chiếc áo ấm cho chồng, nàng đã đan xong! Nỗi vui mừng của nàng thật không có bút nào tả xiết. Nhưng hỡi ôi! Chính lúc ấy trời lại trở nắng, trời đã hết rét!
Nàng Bân buồn lắm! Tưởng như trời cao bỗng đâu đổ ập xuống! Bởi vì, biết bao tâm trí, biết bao sức lực nàng đã bỏ ra! Rồi biết bao nỗi niềm, biết bao mơ ước nàng đã đặt cả vào đường kim mũi chỉ!
Và thế là, thay vì niềm vui thì nàng đã ngồi bưng mặt khóc. Những tiếng khóc ai oán não nề và những tiếng khóc đớn đau tuyệt vọng…
Sự kiên nhẫn nại lòng tốt nàng Bân làm lay động trời đất
Ngọc Hoàng trên thiên đình nghe tiếng khóc của nàng Bân vọng tới. Ngài động lòng thương và phán rằng:
“Ta biết ở cõi trần, nhiều người phải sống cực sống khổ và chịu đựng nhiều nỗi oan khiên, nhất là những người trong giới phụ nữ. Họ phải suốt ngày đầu tắt mặt tối để lo ăn lo mặc và lo nhiều thứ nghĩa vụ, với xã hội và với chồng con. Nàng Bân đúng là người phụ nữ mẫu mực nhất của tấm lòng yêu thương, độ lượng, chăm chỉ và nhẫn nhục, xứng đáng được khen thưởng.
Nay ta lệnh xuống cõi trần: mỗi năm, cứ đến đầu tháng Ba âm lịch, rét sẽ kéo dài thêm một vài ngày. Để những người phụ nữ kiên nhẫn như nàng Bân, nếu có đan áo cho chồng chậm, cũng sẽ được hài lòng…”
Nghe thấy thế, hai vị Nam Tào, Bắc Đẩu đứng lặng hồi lâu, tần ngần, nhưng rồi cũng mạnh bạo tâu lên:
– Muôn tâu Thượng đế. Nếu Thượng đế ban lệnh ra như vậy, e sẽ không có sự công bằng. Chẳng nhĩ chỉ vì một vài người mà để cho tất cả mọi người đều phải chịu rét thêm nữa hay sao? Chúng thàn, do vậy, cũng sẽ khó bề cai quản.
Ngọc Hoàng vẫy tay cho hai vị ngồi xuống, ôn tồn nói:
– Ta biết. Ta biết… Nhưng ta cũng cân nhắc kỹ càng rồi. Lòng tốt và tính kiên trì, lẽ đương nhiên, bao giờ cũng phải được khuyến khích. Một người mẫu mực sẽ là tấm gương cho tất cả mọi người. Hẳn hai khanh còn nhớ, đã từng tâu lên với ta, bao nhiêu việc cẩu thả, dối trá, thậm chí xấu xa, mà người đời chẳng đã làm đấy ư?
Ta quyết định như thế chỉnh là để nhắc nhở họ có lám gì thì cũng phải kiên trì, làm cho đến nơi đến chốn, chứ không được qua loa đại khái. Qua loa đại khái trong công việc lâu dần sẽ dẫn đến qua loa đại khái trong đối xử, rồi thẳng tay tàn nhẫn đối với nhau, chức chẳng nghĩ trước nghĩ sau gì… Ta quyết định như thế cũng à để thường xuyên nhắc nhở cho họ vậy.
Nghe thấy thế, hai vị Nam Tào, Bắc Đẩu đều cho là chí lý. Hai vị vội vàng đứng lên, rồi cúi đầu lạy tạ Ngọc Hoàng. Từ đó trở đi, hai vị thường xuyên đôn đốc các vị thần mưa gió và giá rét hàng năm thảy đều làm tròn nhiệm vụ. Tuy nhiên, cũng có năm rét có phần hơi quá lên một chút. Âý là vì, các vị thần này, dù sao đôi lúc vẫn còn chểnh mảng trong công việc…
Từ đó thành lệ, hàng năm vào khoảng tháng Ba tuy mùa rét đã qua, mùa nóng đã tới nhưng có lúc tự nhiên rét lại mấy hôm, người ta gọi cái rét đó là rét nàng Bân.
Đến nay trong dân gian vẫn còn có câu: “Tháng Giêng rét đài, tháng hai rét lộc, tháng Ba rét nàng Bân” là vì thế.
Địa lý học là một lĩnh vực khoa học nghiên cứu về các vùng đất, địa hình, dân cư và các hiện tượng trên Trái Đất. Địa lý học giúp chúng ta hiểu rõ hơn về môi trường xung quanh và cách con người tương tác với nó. Hãy khám phá và hiểu biết về thế giới từ khía cạnh địa lý!
Lớp 9 - Là năm cuối ở cấp trung học cơ sở, chúng ta sắp phải bước vào một kỳ thi căng thẳng và sắp chia tay bạn bè, thầy cô. Áp lực từ kỳ vọng của phụ huynh và tương lai lên cấp 3 thật là lớn, nhưng hãy tin vào bản thân và giữ vững sự tự tin!
Copyright © 2024 Giai BT SGK