Trang chủ Ngữ văn Lớp 8 Viết bài văn phân tích một tác phẩm văn học thất ngôn bát cú hoặc tự tuyệt đường luật(ko chép...
Câu hỏi :

Viết bài văn phân tích một tác phẩm văn học thất ngôn bát cú hoặc tự tuyệt đường luật(ko chép mạng ạ) Tại mai mình thi rồi

Lời giải 1 :

Bài Bánh trôi nước

  Bài thơ Bánh trôi nước của nữ sĩ Hồ Xuân Hương là một bài thơ tứ tuyệt xinh xắn làm theo lối thơ "vịnh vật". Đó là lối thơ xuất hiện vào thời Lục triều ở Trung Quốc (thế kỉ III - VI) và thịnh hành ở nước ta từ thế kỉ XV với thơ Nôm Nguyễn Trãi và đặc biệt là Hồng Đức quốc âm thi tập. Các "vật" được vịnh bao gồm động vật như con hạc, con bướm, con ve... ; con người như ông vua, người đẹp... Thơ vịnh vật có hai yêu cầu. Một là, miêu tả cho giống với đặc điểm sự vật được vịnh, sao cho người ta đọc lên là nhận được ra. Hai là, kí thác tâm tình, mượn sự vật mà gửi gắm tình cảm, ý chí, tư tưởng. Thơ vịnh càng giống càng khéo, gửi gắm tâm tình càng sâu càng hay.

  Bánh trôi nước của Hồ Xuân Hương là một bài vịnh độc đáo: vịnh món ăn dân tộc, dân gian. Thiếu một bàn tay, một tâm hồn phụ nữ dân dã như bà dễ thường cái bánh trôi nước chưa đi vào được văn học.

  Trước hết, bài thơ vịnh của Hồ Xuân Hương rất tài tình:

          Thân em thì trắng, phận em tròn, 

          Bảy nổi ba chìm với nước non.

          Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn,

          Mà em vẫn giữ tấm lòng son.

  Đây là lời "tự giới thiệu" của bánh: từ hình dáng, cấu tạo và cách chế tạo. Bánh trôi làm bằng bột nếp, nhào nước cho nhuyễn, rồi nặn thành hình tròn như quả táo, bọc lấy nhân làm bằng đường đen, nước sôi thì bỏ vào luộc, khi chín thì bánh nổi lên. Người nặn bột làm bánh phải khéo tay thì bánh mới đẹp, nếu vụng thì bánh có thể bị rắn hay bị nhão.

  Nhưng dù thế nào thì bánh vẫn phải có nhân. Thiếu nhân, bánh sẽ rất nhạt nhẽo. Đọc bài thơ, ta thấy hiện lên đúng là bánh trôi nước, không sai một li.

  Nhưng bài thơ đâu phải là tác phẩm quảng cáo cho một món ăn dân tộc. Thơ vịnh chỉ thực sự có ý nghĩa khi có sự gửi gắm tình cảm, tư tưởng của nhà thơ. Bài thơ của Hồ Xuân Hương, vì thế, còn là lời tự bộc bạch của một tấm lòng phụ nữ. Ta có thể nói nhà thơ mượn lời cái bánh trôi để nói lên thân phận và tấm lòng người phụ nữ. Bánh trôi là một hình ảnh gợi hứng, một ẩn dụ.

          Thân em thì trắng, phận em tròn

  Muốn cho lời thơ vịnh tả vật, vừa kí thác, thì lời thơ phải lấp lửng, "song quan", mở ra hai cửa, cửa nào cũng hiểu được. Có bản chép "Thân em vừa trắng lại vừa tròn" thì câu thơ trần trụi như là chỉ tả cục bột. Và do vậy, các chữ "trắng", "tròn" mới gợi lên hình bóng một người con gái đẹp xinh, phúc hậu. "Thân trắng" vừa tả cái bánh bằng bột trắng, vừa tả tấm thân trắng đẹp, phẩm hạnh trong trắng. "Phận tròn" vừa có nghĩa là em được phú cho cái hình dáng tròn, lại vừa có nghĩa là em làm tròn mọi bổn phận của em.

          Bảy nổi ba chìm với nước non

  "Bảy nổi ba chìm" là thành ngữ chỉ sự trôi nổi, lênh đênh của số phận giữa cuộc đời. "Nước non" là sông, biển, núi, non, chỉ hoàn cảnh sống, suy rộng ra đời, cuộc đời con người. Trong bài Tự tình, Hồ Xuân Hương có câu "Trơ cái hồng nhan với nước non".

          Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn

là hình ảnh may rủi mà đời người phụ nữ rơi vào. Trong xã hội cũ trọng nam khinh nữ, số phận người phụ nữ đều do người đàn ông định đoạt. Cho nên người con gái trong ca dao cảm nhận:

          - Thân em như tấm lụa đào

         Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai?

          - Thân em như thể cánh bèo

         Ngược xuôi, xuôi ngược theo chiều nước trôi.

  Những câu ca dao thể hiện một ý thức đánh phận, cam chịu. Cái duy nhất họ làm chủ được là tấm lòng mình:

          Mà em vẫn giữ tấm lòng son

  Người phụ nữ vẫn giữ niềm thuỷ chung, son sắt, bất biến với mối tình. Một lời nói thể hiện niềm tự hào kín đáo về phẩm chất thuỷ chung của người phụ nữ. Tuy nhiên, cả bài vẫn thấm đượm nỗi cảm thương cho thân phận. Thân trắng, phận tròn mà phải chịu cảnh ba chìm bảy nổi, không làm chủ được đời mình, tất cả đều phó mặc cho tay kẻ nặn, thì chẳng đáng thương hay sao?

Bạn có biết?

Ngữ văn là môn khoa học nghiên cứu ngôn ngữ qua việc phân tích có phê phán những văn bản lưu truyền lại. Đây là môn học giúp chúng ta hiểu biết sâu sắc hơn về ngôn ngữ, văn hóa và tư tưởng. Việc đọc và viết trong môn Ngữ văn không chỉ là kỹ năng, mà còn là nghệ thuật. Hãy để ngôn từ của bạn bay cao và khám phá thế giới văn chương!

Nguồn :

TỪ ĐIỂN TIẾNG VIỆT

Tâm sự lớp 8

Lớp 8 - Năm thứ ba ở cấp trung học cơ sở, học tập bắt đầu nặng dần và sang năm lại là năm cuối cấp, áp lực lớn dần. Hãy chú ý đến sức khỏe, cân bằng giữa học và nghỉ ngơi để đạt hiệu quả tốt nhất!

Nguồn :

sưu tập

Copyright © 2024 Giai BT SGK