- Phân tích nguyên nhân, quá trình mở rộng xâm lược thuộc địa của các nước đế quốc. - Phân tích những nguyên nhân đưa đến sự ra đời của chủ nghĩa tư bản độc quyền và biểu hiện của chủ nghĩa tư bản độc quyền trong các ngành kinh tế. -Phân tích tiềm năng và những hạn chế của chủ nghĩa tư bản.

Nguyên nhân, quá trình mở rộng xâm lược thuộc địa của các nước đế quốc

• Nguyên nhân:

  • Do nhu cầu mở rộng thị trường tiêu thụ hàng hóa và nguyên liệu.
  • Do nhu cầu tìm kiếm nguồn nhân công rẻ mạt.
  • Do nhu cầu mở rộng ảnh hưởng chính trị và quân sự.

• Quá trình:

  • Từ thế kỷ 16, các nước đế quốc phương Tây bắt đầu xâm lược thuộc địa ở châu Á, châu Phi, châu Mỹ.
  • Đến thế kỷ 19, quá trình xâm lược thuộc địa diễn ra mạnh mẽ, các nước đế quốc chia nhau xâm chiếm toàn bộ châu Á, châu Phi và một phần châu Mỹ.
  • Đến đầu thế kỷ 20, quá trình xâm lược thuộc địa cơ bản hoàn thành.

Những nguyên nhân đưa đến sự ra đời của chủ nghĩa tư bản độc quyền

• Sự phát triển của lực lượng sản xuất:

  • Lực lượng sản xuất phát triển mạnh mẽ, dẫn đến sự ra đời của các tập đoàn độc quyền, các công ty xuyên quốc gia.
  • Sự ra đời của các tập đoàn độc quyền dẫn đến sự hình thành của chủ nghĩa tư bản độc quyền.

• Sự cạnh tranh gay gắt giữa các nhà tư bản:

  • Sự cạnh tranh gay gắt giữa các nhà tư bản dẫn đến sự hợp nhất, tập trung tư bản.
  • Sự hợp nhất, tập trung tư bản dẫn đến sự ra đời của các tập đoàn độc quyền.

• Sự phân hóa giai cấp:

  • Sự phân hóa giai cấp ngày càng sâu sắc, giai cấp tư sản và giai cấp vô sản đối lập nhau gay gắt.
  • Sự đối lập gay gắt giữa giai cấp tư sản và giai cấp vô sản dẫn đến sự ra đời của chủ nghĩa tư bản độc quyền.

Biểu hiện của chủ nghĩa tư bản độc quyền trong các ngành kinh tế

• Trong ngành công nghiệp:

  • Hình thành các tập đoàn độc quyền, các công ty xuyên quốc gia.
  • Các tập đoàn độc quyền nắm giữ thị trường, chi phối sản xuất và tiêu thụ.
  • Xuất hiện tình trạng độc quyền, độc quyền nhóm, độc quyền nhà nước.

• Trong ngành nông nghiệp:

  • Xuất hiện tình trạng tập trung ruộng đất, nông dân bị bần cùng hóa.
  • Xuất hiện các trang trại lớn, sản xuất theo quy mô tập trung.

• Trong ngành thương mại:

  • Các tập đoàn độc quyền nắm giữ thị trường, chi phối lưu thông hàng hóa.
  • Xuất hiện tình trạng độc quyền giá cả, độc quyền phân phối.

• Trong ngành tài chính:

  • Các ngân hàng lớn nắm giữ thị trường, chi phối lưu thông tiền tệ.
  • Xuất hiện tình trạng độc quyền tín dụng, độc quyền đầu tư.

Tiềm năng và những hạn chế của chủ nghĩa tư bản

Tiềm năng:

• Chủ nghĩa tư bản có khả năng phát triển kinh tế nhanh chóng, tạo ra nhiều của cải vật chất.
• Chủ nghĩa tư bản có khả năng thúc đẩy khoa học - kỹ thuật phát triển.
• Chủ nghĩa tư bản có khả năng thúc đẩy giao lưu, hợp tác quốc tế.

Hạn chế:

• Chủ nghĩa tư bản mang tính bóc lột, bất công.
• Chủ nghĩa tư bản dẫn đến khủng hoảng kinh tế - xã hội.
• Chủ nghĩa tư bản dẫn đến chiến tranh xâm lược.