1 bóng đèn ghi 6V- 0,5A nối tiếp với một biến trở con chạy để sử dụng với nguồn điện có hiệu điện thế 9V. a) Điều chỉnh biến trở đến giá trị R biến= 18Ω. Hãy tính toán và nêu nhận xét về độ sáng bóng đèn. b) Hỏi phải điều chỉnh biến trở giá trị bằng bao nhiêu để đèn sáng bình thường?

Đáp án:

`a)` Đèn sáng yếu hơn bình thường

`b)` Điều chỉnh `R_b = 6 (Omega)` thì đèn sáng bình thường

Giải thích các bước giải:

`a)` Điện trở của bóng đèn đó là:

`R_(\text{Đ}) = R = U_(\text{Đ})/I_(\text{Đ}) = 6/0,5 = 12 (Omega)`

Ta có: `R` `nt` `R_b`

`=> R_m = R + R_b = 12 + 18 = 30 (Omega)`

Do đó: `I_m = I_(\text{hoạt động Đ}) = I_b = U_m/R_m = 9/30 = 0,3 (A)`

Ta thấy: `I_(\text{hoạt động Đ}) = 0,3 (A) < I_(\text{Đ}) = 0,5 (A)`

`=>` độ sáng của bóng đèn yếu hơn bình thường

$\\$

`b)` Giả sử đèn sáng bình thường

`=> \text{Đ}: 6V - 0,5A - 12 Omega`

Ta có: `R` `nt` `R_b`

`=> R_m = R + R_b = 12 + R_b (Omega)`

Do đó: `I_m = I_(\text{Đ}) = I_b = U_m/R_m = 9/(12 + R_b) (A)`

Mà `I_(\text{Đ}) = 0,5 (A)`

`=> 9/(12 + R_b) = 0,5`

`=> R_b = 6 (Omega)`

`=>` phải điều chỉnh `R_b = 6 (Omega)` thì đèn sáng bình thường

Đáp án `+` Giải thích các bước giải:

a. Điện trở bóng đèn là:

`R_d = U_{dm}/I_{dm} = 6/(0,6) = 12 (Omega)`

Điện trở tương đương toàn mạch:

`R = R_d + R_b = 12 + 18 = 30 (Omega)`

Cường độ dòng điện qua mạch chính bằng cường độ dòng điện qua bóng đèn:

`I = I_d = U/R = 9/30 = 0,3 (A) < I_{dm}`

Do đó bóng đèn sáng yếu hơn bình thường

b. Bóng đèn sáng bình thường khi cường độ dòng điện qua mạch chính là `0,5A`

Điện trở tương đương là:

`R' = U/(I') = 9/(0,5) = 18 (Omega)`

Điều chỉnh giá trị biến trở đến:

`R'_b = R' - R_d = 18 - 12 = 6 (Omega)`.