xác định cấu hình R và S của C bất đối

Đáp án:

1. Điều kiện nguyên tử carbon là carbon bất đối: 

- Carbon lai hoá $sp^3$ 

- Bốn nhóm thế liên kết với carbon là bốn nhóm thế khác nhau. Một khác biệt rất nhỏ cũng tạo ra hai nhóm thế khác nhau như $-H$ và $-D$ (hai đồng vị của hydrogen) 

2. Xác định cấu hình tuyệt đối $R/S$:

- Sắp xếp thứ tự ưu tiên từ $1-4$ của bốn nhóm thế theo quy tắc Cahn - Ingold - Prelog (CIP):

+ Nguyên tử liên kết với $C^*$ có $M$ càng lớn (hay $Z$ càng lớn) thì độ ưu tiên càng lớn.

+ Nếu nguyên tử thứ nhất giống nhau (như $-CHO$ với $-CH_3$ cùng là carbon) thì xét đến nguyên tử thứ hai (là nguyên tử liên kết với nguyên tử thứ nhất). Lúc này lựa chọn nhóm thế ưu tiên theo ví dụ sau: 

$-COOH$: nguyên tử thứ hai là $O, O, O$ (do liên kết đôi $C=O$, coi như là hai liên kết đơn với $2O$) 

$-COCH_3$: nguyên tử thứ hai là $O, O, C$ (sắp xếp ba nguyên tử theo chiều $Z$ giảm dần để xét) 

Vì $O$ giống $O$, $O$ giống $O$, $O>C$ nên $-COOH$ ưu tiên hơn $-COCH_3$. Thường chỉ xét đến nguyên tử thứ hai.

- Sau khi xác định được độ ưu tiên của bốn nhóm thế, nhìn theo trục $C^*-4$ (nhìn từ $C^*$ đến nhóm thế kém ưu tiên nhất) rồi xét chiều $1-2-3$ là chiều quay kim đồng hồ hay ngược kim đồng hồ.

• $1-2-3$ là chiều kim đồng hồ: cấu hình $R$ 

• $1-2-3$ là chiều ngược kim đồng hồ: cấu hình $S$